Magazyn6r401

720

INTERWENCYJNE FUNDUSZE WALUTOWE

stawiając jej jedynie akcję kredytową wewnątrz kraju, przyczem swoboda tej akcji jest również ograniczona wobec konieczności skoordynowania działalności funduszu interwencyjnego z ogólną działalnością kredytową banku.

Istnienie różnych funduszów interwencyjnych musi doprowadzić do współpracy pod względem technicznym, która później może przerodzić się w dalszą współpracę. Dotychczasowe próby w tej dziedzinie (trzystronne porozumienie, zawarte 25 września 1936 roku między Anglją, Francją a Stanami Zjednoczonemi) nie dały wyników.

4. Ekonomiczna strona interwencji. Ruchy olbrzymich płynnych środków, wędrujących z kraju do kraju, zmusiły władze monetarne do neutralizowania ich wpływu na walutę krajową; władze monetarne muszą kupować dewizy i złoto w razie przypływu ich do kraju, aby je odsprzedawać później w razie odpływu, w ten sposób przeciwdziałając aprecjacji, względnie deprecjacji, waluty krajowej. Jeśli kraj nawet pozostaje przy walucie złotej i ruchy lotnych kapitałów nie mogą wpływać na jej kurs, przypływ i odpływ złota, względnie dewiz, stanowi czynnik zakłócający z punktu widzenia ekonomicznego. Sytuacja jest o wiele trudniejsza, gdy kraj nie posiada waluty złotej, wówczas interwencja ma przede-wszystkiem na celu przeciwdziałanie skutkom zmian codziennych, wynikających ze spekulacji. Interwencja wówczas odpowiadałaby wszystkim wymaganiom jej stawianym, gdyby usuwała jedynie spekulacyjne wpływy, równocześnie zezwalając siłom niespekulacyjnym oddziaływać na' kształtowanie się kursu dewiz. Ten teoretyczny postulat w życiu nie może być całkowicie spełniony, gdyż trudno jest stwierdzić, w jakim stopniu zmiany kursu waluty należy przypisać niespekulacyjnym przyczynom ekonomicznym, a w jakim stopniu wpływom spekulacyjnym.

Skutki, spowodowane interwencją, zależą w znacznej mierze od rodzaju tendencyj, przeciwko którym interwencja jest skierowana. W wypadku spekulacji albo sezonowych zmian polityka ta osiąga ten sam skutek, co mechanizm funkcjonowania waluty złotej. Gdy zaś interwencja powoduje odchylenie się kursu dewiz od jego parytetu ekonomicznego, akcja ta wywołuje cały szereg zaburzeń i głębokich zmian.

Gospodarcza rola interwencji, prowadzonej przez jeden kraj, zależy od gospodarczego znaczenia kraju oraz od stopnia związania waluty innych krajów z walutą kraju interwenjującego. Pod tym względem na uwagę zasługuje blok szterlingowy: kraje, wchodzące w skład tego bloku, bezpośrednio muszą odczuwać skutek interwencji angielskiej. W pewnych wypadkach interwencja jest używana jako narzędzie polityki w celu wymuszenia pewnych korzyści gospodarczych lub też politycznych.

5. Przyszłość funduszów interwencyjnych. W krajach, które są i starają się pozostać wolno-dewizowe, fundusze interwencyjne będą utrzymane, spełniając funkcje przeciwdziałania zbyt wielkim wahaniom kursu waluty. Niemniej jednak wahania kursu waluty będą istniały przedewszystkiem z dwóch względów: 1) poszczególne państwa poświęcają stałość kursu waluty (czyli stałość ceny złota) dla osiągnięcia innych postulatów polityki monetarnej i gospodarczej ; w wypadku zaś, gdy kurs waluty ważniejszego państwa ulegnie znaczniejszej zmianie, inne państwa muszą dostosować kurs swej waluty tak, by znalazła ona „własny poziom"; 2) państwa o ograniczeniach dewizowych i transferowych utrzymują oficjalny kurs waluty na parytecie teoretycznym przy różniczkowaniu waluty i stosowaniu różnego rodzaju pre-mij i obciążeń clearingowych, w ten sposób dostosowując kurs waluty do całokształtu stosunków' gospodarczych. Państwa wolno-dewizowe muszą także zmieniać kurs swej waluty, dostosowując go do rze czywistego kursu waluty krajów grupy clearingowej o ograniczeniach dewizowych.

Literatura: Anderson Benjamin M.: Gold, Stabilisatior Funds and prices. „Chase National Bulletin”. New York 1937. — Crump Norman: The Deveiopment of Exchange Funds. „Mothly Beoiew". London. January 1937. —- Eimig Paui: Ezchange Control. London 1931. — Fajans J6xef: Fundusze stabilizacyjne. „Przegląd GospodarczyWarszawa 1937. — Hall M. N.s The British Ezchange Eąualisation Funds. „The Econamist” (The Supplement). London. May 1937. —• H&rle Oskar: Wdhrungsausgleichsfonds. „Bank” 12. V. 1937. — Hohlfed Hans Herbert: Das englische Wdhrungsausgleichs-fonds. Gedanken iiber den Strukturwandel der mglischen Bank-politik. „Bank-Archiv.ⁿ Oktober 1937. —- Koch Heinrich: Wdhrungsausgleichs fonds. Eine Wdhrungs- und Kredittheore-tische Untersuchung auf der Grundlage des englischen Bei-spiele. Breslau 1936. — Pasish F. W.: The, British Ezchange Eąualisation Fund 1935—1937. „Economtca”. London. August 1937. — The Exchange Eęualisalion Account. „The Eco-nomist** (nr. 4897). 1937. — The Mechanizm of Ezchange Funds. „The Economist”. October 1936. — Vigreux Pierze Benjamin: Le fonds britannięue d'łgalisation des changes.