Magazyn67801

274

KOMUNIKACJA

państw zobowiązało się stosować postanowienia konwencji na swoich drogach publicznych, otwartych dla ruchu publicznego, ale tylko w metropolji (nie zaś w kolo-njach, tery tor j ach mandatowych i t. p., o ile w dokumencie ratyfikacyjnym któraś z tych posiadłości nie zostanie wyraźnie konwencji poddana). Według konwencji pojazdy i zwierzęta muszą mieć odpowiednich kierowców i przewodników. Nie ujednostajniono kierunku ruchu (w niektórych krajach jeździ się lewą stroną drogi), ale postanowiono, że w obrębie każdego państwa przepisany kierunek winien być jednakowy na wszystkich drogach. Piesi winni ustępować pojazdom i zwierzętom; przy wymijaniu należy trzymać się strony przepisowej, przy wyprzedzaniu przeciwnej; na skrzyżowaniach dróg daje się pierwszeństwo zdążającym od strony przepisowej (więc z prawej, jeżeli przepisowy ruch odbywa się stroną prawą); po zapadnięciu zmroku obowiązują sygnały świetlne. Dodać trzeba, że Międzynarodowy Związek Miast podniósł w r. 1927 konieczność ujednostajnienia przepisów co do ruchu na ulicach miast.

Konwencją genewską z dnia 30 czerwca 1931 r. państwa przyjęły jednolity system znaków drogowych i zobowiązały się wprowadzić go możliwie najrychlej, zakazując jednocześnie znaków, które mogłyby dać powód do nieporozumień albo wprowadzić w błąd. Znaki te, obok trójkątnych tablic ostrzegawczych dla samochodów, obejmują tablice okrągłe, obrazujące zarządzenia bezwzględne (np. zakaz ruchu wszelkich pojazdów, zakaz postoju, obowiązkowy kierunek jazdy) oraz kwadratowe, zawierające zwykłe informacje, nazwy miejscowości, wreszcie drogowskazy. Rozumie się, że ta sygnalizacja posiada największe znaczenie dla ruchu automobilowego.

IV. Międzynarodowe prawo samochodowe.

Międzynarodowe prawo samochodowe wiąże się ściśle z drogowem; tamto ujednostajnia w niezbędnym zakresie przepisy o zachowaniu się na drogach publicznych, to ustala warunki, jakim muszą odpowiadać samochody, aby były dopuszczone do międzynarodowego ruchu na drogach publicznych. Stosunkowo wcześnie podpisana została w tej materji konwencja (Paryż, 11 października 1909 r.), do której należało dwadzieścia państw w r. 1926, kiedy podpisano nową konwencję (Paryż, 24 kwietnia 1926 r.). Konwencja ta, która zastąpiła pierwszą, przepisuje przedewszystkiem warunki, jakim winny odpowiadać samochody w ruchu międzynarodowym (odpowiedni mechanizm kierowniczy, system hamulców, sygnałów i przyrządów do oświetlania drogi); świadectwo zdatności do jazdy, wystawione samochodowi przez władze państwowe lub upoważnione stowarzyszenie, musi być uznane we wszystkich układających się państwach. Tak samo musi być uznane wystawione kierowcy pozwolenie na prowadzenie samochodu; konwencja stanowi, że kierowca winien posiadać kwalifikacje, zapewniające w dostatecznej mierze bezpieczeństwo publiczne, ale zakres i sposoby stwierdzenia tych kwalifikacyj pozostawia przepisom państwowym. Samochód winien być zarejestrowany i posiadać widoczny znak rejestracyjny, odpowiadający państwu, do którego należy (wymiary i barwy tablicy i liter oznaczających państwo, ustala załącznik C; dla Polski np. przyjęto litery PL), oraz okrąg i numer rejestracji. Państwa zobowiązały się na drogach automobilowych ustawiać znaki ostrzegawcze (w kształcie trójkątnych tablic z odpowied-niemi rysunkami). Kierowcy samochodów winni stosować się do przepisów kraju, w którym się znajdują, a każde z układających się państw ma obowiązek powiadamiać państwo, w którem świadectwo lub pozwolenie wystawiono, o zaszłych na jego tery-torjum wypadkach nieprzestrzegania przepisów, spowodowanego nieszczęścia lub odebrania prawa korzystania ze świadectwa lub pozwolenia. Konwencja ta stosuje się, podobnie jak konwencja drogowa z 1926 r., tylko do krajów macierzystych; chyba, że dane państwo wyraźnie oświadczyło, iż stosować je będzie także w kolonjach.

Tak zwane „tryptyki", wydawane najczęściej przez uznane kluby automobilowe, mają na celu uczynić niepotrzebną opłatę cła od pojazdu mechanicznego przy przekroczeniu granicy: jest to znakomite ułatwienie międzynarodowych komunikacyj samochodowych, ale właściwie nie należy do k. p. m. Dnia 28 marca 1931 r. podpisane zostało w Genewie porozumienie, umożliwiające ułatwienia w sprawie tryptyków niezałatwionych lub zgubionych. Wreszcie 30 marca 1931 r. podpisano tamże konwencję o sposobie opodatkowania obcokrajowych pojazdów mechanicznych (z wyjąt-