Magazyn60001

496

LASY

tów, które bardziej nadają się pod kulturę rolną. W pewnym stopniu sprawa ta jest uwzględniona przez naszą ustawę lasową. Chodziłoby jednak o bardziej zdecydowane stanowisko państwa.

Popieranie zalesiania terenów, przydatnych pod uprawę leśną, powinno być naczel-nent zadaniem działalności w zakresie polityki leśnej, nietylko państwa, ale i związków samorządowych, ewentualnie samorządu zawodowego

Drugiem zadaniem byłoby popieranie racjonalnej gospodarki w lasach już istniejących, zmierzające do podniesienia wydajności każdego hektara lasu. Środki nadzoru policyjnego mogą być tylko do pewnego stopnia skuteczne. Natomiast zachęta, udzielona właścicielowi, działałaby niezawodnie i o wiele skuteczniej. W ręku Ministerstwa Rolnictwa leży możność wydania rozporządzenia wykonawczego do ustawy o ochronie lasów, któreby zapewniało właścicielowi prawo otrzymywania z lasu takiej ilości ma-terjału drzewnego, jaką potrafi on przysporzyć przez przyrost w danym okresie. Dajmy na to przez umiejętne i staranne zalesianie wszelkich poręb i halizn, właściciel podniósł przeciętną wydajność masy drzewnej z i ha z dotychczasowych 2 m na 3 m, albo z 3 m na 4 m. W takim wypadku należy zezwalać właścicielowi na podniesienie etatu rębnego do takich norm, ażeby cały przyrost masy drzewnej, dajmy na to w okresie 10-letnim, pozostawał do jego dyspozycji w formie zwiększonych etatów rębnych rocznych. Byłby to daleko lepszy sposób zachęcenia właściciela do prawidłowej gospodarki, niż dzisiejszy nadzór czysto poli-cyjny.

Sprawa zwalniania od podatków obszarów zalesionych jest również sposobem popierania produkcji leśnej i ta rzecz w Polsce jest dobrze postawiona. Należałoby jednak dążyć jeszcze do stworzenia taniego kredytu na pokrycie kosztów zalesienia. Ważną sprawą jest również danie znacznych przywilejów straży leśnej. Nasze ustawodawstwo przewiduje możność utrzymywania przez właścicieli terenów łowieckich t. z w. zaprzysiężonych strażników łowieckich. Strażnik taki ma do pewnego stopnia władzę policyjną w swoim okręgu. Tymczasem dotychczasowa ustawa o ochronie lasów nie przyznaje straży leśnej takich przywilejów. Projektowana nowela w pewnym stopniu sprawę tę rozwiązuje.

Ochrona lasów przed szkodami, wyrządzanemu przez ludzi i zwierzęta, jest u nas dosyć dobrze rozbudowana pod względem ustawodawczym, brakuje tylko instytucji zaprzysiężonej straży leśnej. Ochrona ta obejmuje zagadnienie zapobiegania pożarom leśnym, kradzieżom w lasach, niszczenia przez zwierzęta kultur leśnych, młodych drzewostanów i t. p.

Wspominano już wyżej, że popieranie produkcji leśnej wymaga stabilizacji warunków prawnych, a ewentualnie także warunków ekonomicznych. Należy dążyć do zapewnienia właścicielowi lasu nienaruszalności jego prawa własności, oraz opłacalności produkcji leśnej.

Gdy te ogólne warunki popierania produkcji gospodarstwa leśnego są już-w życie wprowadzone, można myśleć o dalszej ich rozbudowie. Z pewną dozą prawdopodobieństwa można przewidzieć, jakie będą potrzeby w kraju w zakresie materjalów drzewnych w przyszłości. Łatwo obliczyć, jakie są potrzeby w chwili bieżącej. Polityka państwowa może zmierzać do nastawienia produkcji leśnej w tym kierunku, ażeby te potrzeby zaspokoić. Dajmy na to obliczaliśmy, że mamy w Polsce za małą produkcję drzewa jesionowego i brzozowego materjałowego. W takim razie można podjąć akcję, zmierzającą do rozszerzenia produkcji tych obu gatunków drzewa. Można zakładać komunalne szkółki sadzonek jesionowych, można wprowadzić ochronę drzewostanów brzo-zowych, lub sztuczne ich zakładanie i t. p. Można wreszcie gospodarkę w lasach państwowych prowadzić w ten sposób, ażeby wielki nacisk położyć na produkcję brakujących materjałów drzewnych.

Do zakresu popierania produkcji leśnej należy odnieść szkolnictwo leśne i wogóle kształcenie fachowców w tej dziedzinie, jak również prowadzenie instytutów doświadczalnych leśnych.

Z. Ludkiewicz.

II. Lasy państwowe.

Powierzchnia lasów państwowych w Polsce wynosi — 3 176 tys. ha (w/g P. A. T., Rocznik 1938), co stanowi około 38% całej powierzchni lasów w kraju. Lasy państwowe obejmują cały szereg objektów szczególnie cennych, jak np. puszczę Białowieską, Augustowską, Knyszyńską, Świętokrzyską, Karpacką i inn. Pod względem gatunków drzew lasy państwowe przedstawiają się jak nastę-