Magazyn6 0401

900 MENNICA PAŃSTWOWA — MEROIER DE LA RlYlERE PAUL PIERRE

I93S/36:i,5; 1936/37:1.5; 1937/38:1,5 milj. złotych.

Źródła: Rozp. Prezydenta Rzeczypospolitej Polski z dn. 5. XI. 1927 r. Dz. U. R. P. Nr. 97, poz. 855 (ustrój pieniężny). Rozporządzenie Ministra Skarbu z 31. XII. 1934 r. Dz. U. R. P. z r. 1934 r. Nr. 3, poz. 18 (organizacja mennicy państwowej).

/. Weinfeld.

Mereier Dćsiró Joseph.

M., kardynał arcybiskup Malines i prymas Belgji, ur. w Braine-PAlleud w r. 1851, umarł w Brukseli w r. 1926. Studja odbył w seminarjum w Malines i w uniwersytecie w Louvain i został wyświęcony na księdza w r. 1874. Był profesorem filozofji schola-stycznej w Malines od r. 1877, następnie profesorem filozofji na uniwersytecie katolickim w Louvain od r. 1882. W czasie swojej długoletniej pracy na uniwersytecie w Lou-vain utworzył międzynarodowe centrum filozofji chrześcijańskiej, zorganizował tam w r. 1888 Instytut dla badań filozoficznych i wydał „Kursa filozoficzne". W r. 1906 został arcybiskupem w Malines i prymasem Belgji, a w r. 1907 otrzymał purpurę kardynalską. W czasie wojny kardynał M. staje się duszą moralnego oporu wobec najeźdźców i na tern stanowisku wytrwale pozostaje do zwycięskiego końca wojny, zyskując swą nieustraszoną postawą wdzięczność nietylko rodaków, ale też wszechświatową sławę i popularność.

Z inicjatywy kardynała odbyły się w Malines w latach 1920—1923 konferencje w celu zbliżenia z kościołem anglikańskim. Poza tern gorąco popierał ideę zjednoczenia z Rzymem kościołów wschodnich i przyczynił się do utworzenia w Amay w Belgji klasztoru wschodniego obrządku, gdzie nowicjat dla przyszłych misjonarzy został otwarty w rok po jego śmierci.

Obok tego gorliwie pracował dla rozwoju ruchu katolickiego w Belgji; popierał skutecznie organizację syndykatów chrześcijańskich (Boerenbond); ta forma zjednoczenia chłopów na zasadach chrześcijańskich zyskała także wielki wpływ polityczny, zwłaszcza wśród ludności flamandzkiej. W działalności akcji katolickiej M. największą wagę przywiązywał do udziału młodzieży w pracy katolickiej. Jako pisarz i uczony

był twórcą szkoły neotomistycznej, jako wychowawca zaś duchowieństwa pogłębiał zasady teologji ascetycznej, będąc sam żywym przykładem ascetycznego życia, które umiał pogodzić z obowiązkami swego' stanowiska.

M. odznaczał się głęboką inteligencją oraz niepospolitą siłą charakteru i woli, która kojarzyła się z niewyczerpaną dobrocią serca. Kształcił swój umysł przez ciągłe studja, medytacje i najwyższe spekulacje filozoficzne i teologiczne, a charakter ćwiczył panowaniem nad sobą, życiem pełnem umartwień i pokuty. Nie było w nim ambicji odegrania wielkiej roli w historji swego kraju, którą mu jednak wypadki narzuciły, ale wyłącznie głęboka wiara w wartości życia nadprzyrodzonego i gorąca miłość do Boga. Stosunek M. do Polski był szczególnie gorący i czynny; dawał tego dowody nietylko w wyrażaniu swych uczuć jako kapłan i Belg, ale, gdy dla odrodzonej Polski wybiła godzina ogniowej próby w walce z bolszewicką Ro sją, M. nie zawahał się rzucić na szalę swego wysokiego światowego autorytetu i wraz z wszystkimi biskupami belgijskimi zwrócił się w liście pasterskim do Belgów wzywając ich, by spieszyli z pomocą polskiej ludności, wycieńczonej latami wojny i by czynem miłosierdzia stwierdzili swą solidarność duchową z Polską, walczącą o wspólne ideały. Na ten gorący apel swego arcypa-sterza posypały się dary dla Polski z całej Belgji jako wymowny dowód, że zatrzymanie w Antwerpji transportów z amunicją dla Polski było dziełem nielicznej tylko garstki.

W uznaniu zasług M. dla Polski rząd Rzeczypospolitej nadał mu order Białego Orła, a na uroczystości 50-lecia jego kapłaństwa w r. 1924 przybyła z Polski do Malines delegacja z życzeniami i hołdem dla tego wielkiego przyjaciela naszego.

Wymownym komentarzem do właściwej oceny i zrozumienia tej wyjątkowo pięknej postaci jest urywek z jego pasterskich na-uczań: „Jeżeli nawołuję do patrjotyzmu, to dlatego, że jest on przyczynkiem kluczowej cnoty chrześcijańskiej, jaką jest miłosierdzie".

Władysław Sobański.

Mereier de la Rivtóre Paul Pierre.

M. urodził się 10. III. 1719 r. w Saumur. Stuojował prawo. Został adwokatem przy Parlamencie Paryskim. W r. 1747 kupił