Magazyn6801

130

kach w Europie południowej, a u nas po ogrodach; kwitnie w czerwcu i iipcu.

Dawniój doić snakomitóm było użycie lekarskie ziela Szmira— herba Thyrai, jako lekko - pobudzającego; dziś zaledwie używają go jeBzcze zewnotrzuii do ziółek i kąpieli wzmacniających i rozpędzających.

Gat. 2. T. Macierzanka (T. Serpyllum Lin.] , czyli Macierzadu8zka polna. W. t. 158.— Ziele wieloletnie lub pod-krzew przerozmaitój postaci. Łodyga najczęóeićj darniowata, czołgająca się i korzeniąca, w całćj długości z mnóstwem gałązek podnoszących się na 3 cale i 4śfciennych; już tylko po krawędziach już nawet i po ścianach pokryta włoskami odstającymi a białymi, zwłaszcza ku wiórzchołkom dość gęsto. Listki drobniuchne, elliptyczno, jajowate, okrągła we luu też nieco-wydłużone, tępe, w podstawie i na ogonkach rzęsowa-ne, z obu stron nagie i drobniuchno kropkowane. Okręiki 4—8kwiatkowe, prawie-główkowato po 3 i 4 poskupiane; z przysadkami podobnymi liściom, tylko więcćj podłużnymi. Kwiatki z kielichami i pręcikami jak w Tymianku; z koronami szkarłatnemi albo różowemi a rzadko białemi, od zewnątrz miękkowłosemi. Ziarna przewrotnie-jajowe, barwy kawowćj.— Jak najpospolitsza po pagórkach, górach, skałach, okopach, około pól— w całój Europie i Azyi północ-nćj; kwitnie w czerwcu i lipcu.

Cała roślino, jako zieli Macierzanki— herba Serpylli, od

aąjdawniójszych czasów używa się jak Tymianek.

RODZAJ 114. Cząbr [Snturcja Lin.].— Kielich dzwonkowaty, lOnerwowy, 5zębny lub prawie-2 wargo wy, z gardzielą nagą lub mało co kosmatą. Korony rurka niemal równa kielichowi; kraju warga górna wzniesiona, płaska, cała albo wykrojona,— adólnój 3łatkowój łatki prawie-rów-ne i płaskie. Pręciki 4, rozchodzące się, dólne dłuższe i wystające; nitki gładkie; główki z 2ch woreczków często rozchodzących się. Szyjka prawie - równowrębna w 2 łateczki szydełkowate; znamiona końcowe. Ziarna suche, gładziuchne.

Gat. 1. C. ogrodowy [S. hortensis Lin.], także dawqićj Cąbrem wielkim zwany. Hay. 6. t. 9.— Ziele roczne; z korzeniem włóknistym. Łodygi pojedyncze, do 1' wzniesione, krzewisto-gałęziste, okrąglawo-4ścienne, gęsto porosłe włosami poodginanymi w krótkie szczecinki; z gałęziami prawie - równowysokiemi, zarówno z łodygą często czerwonawemu Liście równowązko-lancetowate, odstające, na 1" długie, zwężone w krótki ogonek, zaostrzone, nagie, przy podstawie w brzegu jakby rzęsowane, z obu stron (lecz więcćj z wićrz-chu niż od spodu) wgnicciono-kropkowane,— za młodu na dól-nćj powićrzchni lekko-szczocinowatowłose. Kwiatków 2—5, na szypułkach krótkich i włoBistych; o kielichach z łatkami