Magazyn6301

141

kach i z kielichami miękkokoBmatymi, a z koronami różo-wemi.— Zwykła po miejscach wilgotnych, po bagnach i po nad rowami, w Europie południowej i umiarkowanej; kwitnio od lipca do września.

Lókarskióm było ziele czosnkowe— herba Scordii, za świeża woni czosnku i gorzkiego smaku; które używało dośd sławy jako pobudzające, wzniecające poty, wzmacniające, zabijające czerwie i broniące od zgnilizny: teraz jednak mało kiedy znajduje zastosowanie.

Gat. 2. O. kocia [T. Marum Lin.], dawniej Majoranem kreteńskim mieniona lub Kodem zielem. W. t. 153.— Krzew na 1' i wyższy, bardzo gałęzisty; z gałęziami niewyrażnie-4ściennemi, omszono-opylonemi; z liśćmi jajowatymi lub nie-co-podłużnymi, drobniuchnymi, zwężonymi w krótki ogonek, zaostrzonymi, brzegiem lekko podwiniętymi, z wiórzchu szarawymi a spodem białawo opilśnionymi; z kwiatkami pojedynczymi w kątach przysadków, tworzącymi jakby kłos wić-cnowaty i prawie-1 stronny,— o kielichach brzucliowato-dzwon-kowatych i kosmatych, — a koronach różowych, z łatkami wargi górnój siórpowatemi i długokończystemi, środkową zaś wargi dólnćj okrągławą i większą od bocznych jajkowatych. — Tu i owdzie po pustkowiach na Błońce wystawionych, o-raz po skalach w Europie nadśródziemnej; kwitnie w lipcu i sierpniu.

Cała woni przeraźliwej, ulubionej kotom i wzbudzającej łatwo kichanie, a smaku gorżkawo - korzennego; poczytywaną bylR bardzo słusznie za środek nader pobudzający i może najdzielniejszy s pomiędzy jemu powinowatych: dla tego też zielem i wierzchołkami Kociego ziela — herba et summitates Mari veri v. syriaci, lćczono dawniej bardzo wielo chorób zawikłańszych.

RODZINA XLVII.

Trędownikowate [Scrophulariaeeae Lindl.].

Kwiaty obupłciowe, najczęściej nieumiarowe, groniaste lub kłosowe; naszypułkach już pojedynczych i lkwiatowych, już wielokwiatowych i 2dzielnie-podbaldaszkowych. Kielich trwały, 4—5iiczebny, często nierówny. Korona zwykle 51i-czebna, z rurką czasem w podstawie rozdętą aż do ostrogo-wćj; z krajem zwykle nicumiarowo rozpłasczonym i wzniesionym, 2wargowym,— o wardze górnój 2- a dólnćj 3-łatko-wćj. Pręciki prawidłowo 4, dwusilne, czasem równodługie, a niekiedy tylko 2; z główkami o 2ch woreczkach niekiedy rozchodzących się w podstawach, często wraz spływających, otwićrających się w podłuż, a najczęścićj zrosłych parami. Jajnik 2komorowy, rzadzićj prawie-lkomorowy; z ko-