302
dłużonych prawie poodosabniane. Korona z 5ciu płatków nierównych; z przodkowymi od bocznych często krótszymi, a tylnym od reszty większym i wyworczonym alboliteż o-strogowym w podstawie. Pręcików 5, często prawie-kołojaj-nikowyeh, równych; nitki prawie żadne; główki zaś we-wnątrzwrotne, zpłasczone, w szczycie wydłużone w nadrostek błonkowaty, 2woreczkowe, otwierające się w podłuż,— ze zwórkami 2ch przodkowych powydłużnnemi w grzbiecie w nadrostki ukryte w ostrodze, lub bez tychże. Jajnik jajowo-3graniasty, łkomorowy, o 3eh łożyskach ściennych; zalążków mnóstwo; szyjka maczużkowata; znamię rozmaite. Torebka jajowo-3graniasta, z kielichem u podstawy, łkomoro-wa, 3iu8czynowa; z łusczynami zgrubłemi w grzbiecie, w środku nasiononośnemi. Nasion bardzo wiele, jajcwo - kuli-stawych; ze skórką skorupkowatą ; z szewkiem wzniosłym od znaczka— z przypępiem blisko podstawy z boku położonego— aż do jajosadki wierzchołkowój i wydrążonej. Zarodek w osi białka mięsistego; z rostkiem bliskim znaczka.
Gat. 1. F. wonny [V. odorata Lin.1, w dawnych zielnikach marcowy, brunatny, płonny lab Podlaszczek. W. t. 30.— Ziele trwałe; z kłębem ukośnym, nieco-węzełkowauym, wielogłowym, z licznymi rozłogami nitkowatymi i długimi, oraz korzonkami włóknistymi. Liście li korzeniowe, długoogon-kowe, wcześniójsze nórkowato- a późniejsze szeroko-sercowa-te, karbowane, za młodu wraz z ogonkami omszone a póź-niój prawie - nagie; z przylistkami lancetowatymi, kolczystymi, rzęsowano-piłeczkowanymi. Na szypułkach równych liściom i w pośrodku z 2ma ostrymi przysadeczkami — kwiat nader miłej i właściwej woni, fiołkowy, czasem blady, a rzadko biały; z działkami bardzo tępćmi i nagiemi; z płatkami w końcu zaokrąglonymi, 2ma bocznymi nieco - brodatymi i odstającymi na bok, a najniższym wydłużonym w tę-
Eą i krótką ostrogę; z główkami czczemi; a ze znamieniem aczykowatem: gdzie po okwitnioniu tych piórwszych kwiatów zawsze niepłodnych, następują płodne całkiem niepozorne, z płatkami niemal ukrytymi w kielichu prawie bez ostrogi lub nawet często i bez nich, ale. za, to z główkami peł-nemi pyłku choć bez nadrostków, ze Bzyjką prostą, a znamieniem główkowatćm i wklęsłóm. Torebka prawie-kulista-wa, miękkowłosa, bardzo często prawie zagrzebana w ziemi z powodu mocnego zgięcia się szypułki.— Rośnie wszędzie po zaroślach, chrustach, gajach i po otwartych murawach, w całój Europie i w północnćj Ameryce; po ogrodach zaś chodowany z kwiatem pełnym, oraz ciągle kwitnący: kwitnie w marcu i kwietniu.
Pominąwszy nadzwyczajną przyjemność, jaką nikła ta roślinka sprawia zaraz po mrozach swymi nader miłymi kwiatkami, da w mój korze ii