295
naprzemianległych z korony i równowozko-szydłowatych, a o 5ciu płodnych onejże naprzeciwległych króciuchnych i 2-główkowych; główki zewnątrzwrotne, 2woreczkóv-e, moszno-wate, ukryte w kapturkach płatków,— z woreczkami poprzecznymi, odstającymi i 2łusczyneczkowymi. Jajnik 5komorowy; zalążków 8 — iO, uczepionych w 2cn szeregach w kąrie wewnętrznym, poziomych; szyjka w w5' irzchołku 5wrębna; zna miona pojedyncze. Owoc skórzasto - drzewiasty, podłużnie-jajowy, ku wierzchołkowi zcieńczony, 5Lątny, 5komorowy, niepękcjący, na krawędziach pomarszczono - guziczkowany. Nasiona gnieżdżące w miażdżu, jajowe - kątowate. Zaiodkt bezbiałkowego — listnie grube i pomarszczone; a rośtek kró-ciuchny.
Gat. 1. K. właściioy [T. Cat-ao Lin.], czyli Drzewo kakaowe. W. t. 12.— Drzewo 20—40' wysokie ale stósunko-wo cienkie; z korą cienką, gł idką i ciso-cynamonową; z drzewem biołem, rządkiem i lekkićm; a gałęziami wys.nukłemi. Ma liście średnioogonkowe, wiszące, podługowate lub przewrotnie-] jjnwato wydłużone, w podstawie zaokrąglone, koó-czyste, całobrzegie, z obu stron nagie, z wiórzchu ciemno- a spodem bledzój - zielone, tylko za młodu czerwonawe; przy-listki równowązko - szydłowate, odpadające. Kwiaty kątowe lub po odpadnięciu liści boczne, dość Wjelkie, cytrynowo-żółte z żyłkami czerwonawemi, po lyn — na szypułkach zwisłych i nitkowatych, lub tćż poskupianych podbaldaszko-wato; z kielichami zarówno z szypułkami omszonymi, różowymi, o łatkach 6”' długich i konczystych a piłeczkowanych; z płatkami nieco-krótszymi, wzniesionymi, mocno rozszćrzo-nymi klinowato w paznogciach, tamże prawie - łódkowato za-- klęsłymi i nieco - wgiętymi, a po nad tćm miejscem równo-« wązko - nitkowatymi i nagle rozszórzonymi— w blaszkę bzć roko-przewrntniejajowatą, zaostrzoną i ząbeczkowaną; z nitkami różowemi, równowązko - szydłowatemi, w podstaw. , :b zrosłemi w czarkę, ■— płonnemi wzni ssionemi i 3 azy dłuż-szemi od płodnycn poodginanych i prawie ukrytych; z jajnikiem podłużnie-jajowym, lOrowkowym i miękkowlosym, a szyjką 5szczepną w końcu. Owoc podłużnie-jajowy, w szczycie tępy albo cyckowaty, 6 — 8" i 3—3‘A", 5kątny, lOrow-kowy, brudnocytrynowy wpadający w czerwonawy, nagi lecs guziczkowany, popod korą drzewiasto-skórzastą wypełnionj białawym miażażem. Nasion wiele, ułożonych w poprzócz-nych szeregach, podłużnie - jajowych, ściśnionych, nierównój wielkości bo od '/2 do 1” długich, na zewnątrz czerwona wo-a wewnątrz ciemno-cisych.— Ojczyzną jego Ameryka skwar-niójsza, zwłaszcza Meksyk, Gwatemala, Nikaragua, Karakas; gdzie go równie jak na kntyllach i Indyanie, oraz w Afryce