Magazyn6601

154

2ma dziurkami w wierzchołku. Jajnik 2- rzadziej 3—4-ko-morowy, wielozalążkowy; znamię tępe. Torebka 2- rzadziej 3—4-komorowa. Nasiona liczne, nieco-n6rkowate. Zarodek obwodowy, śrubowaty, obejmujący białko mięsiste.

Gat. 1. P. Słodkogorz fS. Dulcamara Lin.] , w starych zielnikach Psinki wodne, wielkie, czerwone, słodko-gorzkie, gorzko - słodkie, a później Rzemieniec lub Myszyniec. W. t. 135.— Podkrzew. Korzeń jego czołgający się i długowłók-nisty. Łodyga pnąca się do 20' po zaroślach, a na wolnych miejscach dużo mniejsza i płożąca się, różnie pokręcona, ga-łęzista, wysmukła, żółtawo-szara i obła,— a młode jój gałęzie kątowate, zielone i nagie lub niewyraźnie omszone. Liście ogonkowo, jajowate albo nieco - sercowate, zaostrzone, (2'/a" — 1’ do 5" — 2^,/_a”), ku górze coraz malejące; wyższe włócznio wato - uszko watę i to często nieumiarowo, całobrze-gie, nagie, szorstkawo-omszone lub nawet szaro-kutnerowato w odmianie P. nadbrzeżnej [S. littorale Eaab.],— a najwyższe znów calkic; w odmianie zaś P. skalnej [S. rupestre Schm.] wszystkie sercowate i zupełnie całe. Podbaldaszki prawio pomiędzy- lub naprzeciw - listne, na 2calowych szy-pułkach odstająco- i prawiewidlasto-gałęzistych, 10—20-kwia-towych. Kwiaty na szypułeczkach ku górze zgrubłych, zwisie ; z kielichem małym, brudno-fiołkowym; z koroną 5dzicl-ną, fiołkową a rzadko białą, odgiętą, o 2eh dołkach miodnikowych zielonawych i obwiedzionych biało przy podstawie każdój łatki; z główkami żółtemi, szczelnie spojonerai z sobą. Jagody jajowe, cokolwiek - zaostrzone, zwisie, czerwone, z kropką na wierzchołku.— Dość pospolita u nas i w reszcie Europy, po wilgotnych zaroślach i brzegach rzók oraz strumieni; kwitnie od czerwca do października.

Z rośliny tój, odznaczajęcój się smakiem gorzko - słodkawym a za świćźa i nie zbyt mity wonty, okwitującćj w 8 o la n in tycznie z p ikr o-glycynem, znanymi są pędy i łodygi Słodkogorza— stipites et caules Dulcamarae, jako Ićk podnoszący czynność błon śluzowych i surowiczych oraz skóry, a zarazem uspakajający i krew czyszczący; zadawany z wielkim skutkiem w wielu rodzajach zakażeń, w dnie, w gośćcu, w zastarzałym nieżycie i t. p: jagody zaś jadowite, wzbudzają wymioty i mocno przeczyszczają.

Gat. 2. P. czarna [S. nigrum Lin.], dawniej zwana Psinkami ogrodnemi mniejszemi. Hay. 2. t. 40.— Ziele roczne: którego— korzeń wysmukły i włóknisto-gałęzisty; łodyga do 2' wzniesiona, od samej podstawy odstająco-rozgałęziona w odnogi okrągławo-ścisnione, naga lub z lekka przy-tulono-omszona, a na wstawacli pokryta szczecinkami wznio-sionemi; liście jajowate , kończyste , (3" i 2"), płycej lub głębiój ząbkowane, albo nawet zatokowo-kątowate, nieco zbiegające po ogonku, prawic-nagie; podbaldaszki szypułkowc,