Magazyn626

22 Kozy Nr. 51

u zwierząt o wiotkiej budowie, wąskiej piersi i małej wydajności. Należy również zwracać uwagę na prawidłową budowę racic, ich twardość, elastyczność i normalny odrost.

Ogon powinien być krótki, uniesiony ku górze; skrzywienie ogona bywa wadą organiczną lub nabytą wskutek złamania kręgów, okaleczeń itp.

Elastyczność skóry, jej gładkość i normalny porost Skóra, sierść, włosem wskazuje na zdrowie zwierzęcia. Zbytnia delikatność skóry u kozy nie jest cechą pożądaną, gdyż czyni zwierzę wrażliwszym, zmuszając do troskliwszej pielęgnacji i ochrony przed wpływami atmosferycznymi. Z tychże względów również i słabe owłosienie nie jest pożądane. Kozy takie pochodzą przeważnie od rodziców przerasowanych i wydelikaconych. Zważywszy, iż koza w przeciętnym gospodarstwie musi przebywać w warunkach dość prymitywnych, należy raczej wybierać zwierzęta dobrze owłosione, co stanowi pewną naturalną obronę przed niekorzystnymi wpływami chłodu i słoty.

Wreszcie należy zwracać uwagę na należycie wyra-Cechy płci. żonę cechy płci i prawidłową budowę organów rozrodczych, które nie powinny być ani zbytnio rozbudowane, ani też nie dokształcone.

2. OCENA POKROJU (BUDOWY) KOZ.

Przy ocenie kóz bierze się pod uwagę nie tylko ce-□cena pokroju chy pokroju, znamionujące pożądaną wydajność i ty-a użytkowość, powość zwierzęcia, ale nadto sięga się i do jego pochodzenia. W chowie użytkowym kóz w warunkach przeciętnych odgrywa najpoważniejszą rolę wydajność mleczna zwierzęcia. Wiąże się z tym bezpośrednio sprawa zdrowia, silnej konstytucji i należytej kondycji zwierzęcia. Jednostronny dobór, zmierzający do wzmagania wydajności, doprowadza niejednokrotnie do osłabienia konstytucji zwierzęcia, czyniąc go podatnym na choroby i wrażliwym na zmienne wpływy atmosferyczne. Z drugiej znów strony dążenie do zachowania za wszelką cenę cech, związanych z umaszczeniem i innymi szczegółami wzorca, doprowadzone do obni żenią cech użytkowych zwierzęcia.

Momenty powyższe brane są pod uwagę przy ocenie kóz podczas licencjonowania materiału hodowlanego.

Aby ułatwić ocenę zwierząt hodowlanych, wprowadzo-

Ocen<i _{no w w}j_ei_u krajach system punktowania poszczegól-nienUecka ⁿych cech i w wyniku sumowania uzyskanych punktów otrzymuje się ostateczną wycenę. Dla przykładu rozpatrzmy skalę oceny kóz stosowaną w Niemczech. Jest to skala stupunktowa, składająca się z dziesięciu pozycji:

1)    Skóra — 3 punkty, sierść — 3 punkty, razem    6    punktów

2)    Głowa — 3 p., szyja — 3p., piersi — 5 p.,    11    „

3)    Grzbiet — 4 p., brzuch — 4 p.    8    „