94
Kozy
Nr. 51
ścisłym przestrzeganiu odpowiedniej diety. Bardzo często jest to wystarczające, aby system trawienia doprowadzić do stanu normalnego. W wypadkach ostrzejszych muszą być stosowane środki lecznicze.
Do objawów biegunki należy zbyt częste i obfite wv~ Biegunka. dzielanie kału płynnego. Choroba ta niekiedy bywa bai ■ dzo uporczywa i przewlekła; występuje samodzielnie lub towarzyszy innym chorobom. W poszczególnych wypadkach może być przyczyną śmierci zwierzęcia, zwłaszcza sztuk młodych i słabych. Bywają również wypadki biegunki krwawej.
Przyczyny choroby: gwałtowne przejście od żywienia zimowego do zieleni, skarmianie zmarzłych ziemniaków, zepsutych głąbów kapuścianych, fermentującej kiszonki, mokrej i zagrzanej trawy itp. Chorym kozom należy dawać niewiele suchego dobrego siana, liści piołunu, wierzby i dębu, trochę prażonego jęczmienia i owsa, do poidła dodawać lnianego wywaru (woda winna być przegotowana).
We Francji hodowcy kóz przy biegunce dają choremu zwierzęciu 4 razy dziennie po łyżce lekarstwa, składającego się z: benzo - naftolu w ilości 10 g, azotanu bismutu 10 g, syropu z pigwy 100 g.
Zaleca się również stosować rano i wieczorem lewatywę z boraksu w ilości 10 g, kwasu mlecznego Igi ciepłej wody 1,5 litra.
W wypadkach biegunki krwawej stosuje się opium i kalomel (za poi'adą lekarza weterynarii).
Zatwar- Objawy zatwardzenia: zatrzymanie kału, zwierzę po-
dzenie. karmu nie przyjmuje, stoi senne, często pobekuje. Przyczyny choroby: spożycie zbyt wielkiej ilości paszy suchej i za-zapychającej lub skłonność organiczna do tej choroby, co się częściej spotyka u sztuk importowanych, wadliwie chowanych, zdegene-rowanych. W danym razie trawienie odbywa się nienormalnie, przeżuwanie bywa słabe, tworzą się gazy, które powodują wzdęcie itd.
Leczenie polega na usunięciu przyczyny choroby, masowaniu brzucha oraz stosowaniu lewatywy z ciepłej wody z domieszką soli kuchennej lub lnianego oleju. Zaleca się również dawać do wewnątrz wywar rumianku z gorzką solą oraz lnianym olejem. Zabiegi te zazwyczaj dają pomyślne rezultaty.
Objawy: gwałtowne odęcie brzucha, a następnie usta-Odęcie nie jedzenia i przeżuwania, przyśpieszony oddech itd. czyli Odęcie jest niezwykle niebezpieczne ze względu na
bebnica. gwałtowny przebieg. Przy braku szybkiej i energicznej pomocy następuje śmierć zwierzęcia wskutek uduszenia się lub pęknięcia żołądka.
Bębnica wynika wskutek nadmiernego spożycia paszy zielonej, przemoczonej deszczem lub pokrytej rosą. Szczególniej wywołuje odęcie mokra młoda koniczyna, lucerna, kapusta itp.
Leczenie polega na szybkim usuwaniu nagromadzonych w żołądku gazów. Zaleca się dawać choremu zwierzęciu amoniak z wodą (5 g