page0058

— 44 -

3. Konieczne przymioty nauczyciela.

Zawód nauczycielski wymaga do skutecznej działalności wytężenia wszystkich sił człowieka tak cielesnych jak i duchowych.

1.    Pod względem cielesnym musi nauczyciel posiadać:

a)    zdrowe i dobrze zbudowane ciało. Zdrowie przyczynia się do tak potrzebnego wychowawcy przeświadczenia o własnej sile, do pogody umysłu, żywości i świeżości ducha, energii woli i t. p.; dobra, piękna budowa ciała wspiera po-wagę, pomaga do zjednania sobie dzieci, do zachowania godności szkoły i t. d. Szpetny wychowawca staje się łatwo pośmiechowiskiem młodzieży, której oczy zewnętrzny wygląd aż zanadto nieraz pociąga. »Dopiero u dojrzalszej młodzieży może wyższość ducha pokryć brak cielesnej piękności». (Tak n. p. było z Sokratesem). Przedewszystkiem są potrzebne;

b)    zdrowe piersi, zdrowe organa mowy, zdrowe i wyćwiczone zmysły (oko, ucho). Nauczyciele, którzy nie mają zdrowych piersi, ulegają łatwo wczesnej śmierci; niedobre organa mowy są ustawicznym hamulcem nauki; niedokładne zmysły tamują użycie należytej dyscypliny i utrudniają dalsze kształcenie.

2.    Ze względu na ducha musi nauczyciel posiadać konieczne przymioty intelektualne, moralne i umysłowe.

A) Intelektualne przymioty nauczyciela:

We względzie formalnym musi posiadać;

a)    dokładną zdolność poglądu, ażeby szybko mógł pojmować przedmioty w częściach i w całości, tak jak są same w sobie i w ich stosunku do innych przedmiotów;

b)    dobrą pamięć, tak żeby mógł być panem całego ma-teryału naukowego i żeby mógł nim według upodobania i potrzeby rozporządzać;

c)    bogatą fantazyę, ażeby potrafił naukę we wszystkich kierunkach ożywić, dla abstrakcyjnych pojęć wynaleźć natychmiast konkretne obrazy, przedmiot nauki żywo i jasno w umyśle dzieci odtworzyć;

d)    dobrą władzę myślenia, która potrafi szybko i dokładnie przenosić się od części do całości, od pojęć oderwanych do zmysłowych, która prowadzi do trafnych i prakty-

http://rcin.org.pl