page0095

87

Restauracyja — Reszka

stwach zarodem nowej rewolucyi. Zwykle okresem restauracyi nazywają czas po ukończenia wojny o niepodległość; wtedy gabinety europejskie objawiły dążność przywrócenia dawnego, przez rewolucyją zburzonego porządku. Wyrazu tego w naukowem znaczeniu użył pomiędzy innemi Haller w dziele Reslauralion der Staatswissensc-haft (Winterthur, 1820—26). — W języku artystycznym, restauracyja oznacza naprawę uszkodzonych budowli, obrazów, rzeźb i t. p. Jeżeli ta naprawa czyli odnowienie dopełnionem być ma na dziele sztuki, wtedy wykonanie jej wymaga nietylko technicznej biegłości, ale nawet umiejętności i szczególnego w tej mierze talentu. Artystów, sztuce tej oddających się, zowią restauratorami. — W miastach restauracyje, są to traktyjer-nie, w których dostanie gotowych potraw i obiadów.

Restrykcyja, Resermtio menlalis, czyli zastrzeżenie sobie w myśli, jest to zatrzymanie w umyśle swoim znaczenia, którego nie wyrażamy, a to w zamiarze oszukania tego z kim rozmawiamy. Naprzykład zapytane dziecko czy było na mszy? odpowiada: Byłem, ale myśli „przed tygodniem;" a zapytywano je: czy było na mszy dzisiaj: dziecię chwyciło się wybiegu restrykcyi i zataiło w myśli część prawdy. Restrykcyja wykręca lub zataja znaczenie określone słów, a tern samem wprowadza w błąd, jest więc kłamstwem, a zatem grzechem. Obwiniano jezuitów o używanie restrykcyi, zwłaszcza w spraw^rach dotyczących ich zakonu.

Resty, w^r XV wieku, tak zwano rozkazy królewskie rozsyłane po kraju. Błażowski, w tłómaczeniu Kromera, tak objaśnia ten wyraz: „Jagiełło, po wszystkiem królestwie, mandaty sznurami pozawdeczone, które Polacy od tych sznurów^r, reslami, z łacińskiego zowią, rozesłał.” Był to więc rodzaj wici (ob.).

Restytucyja, jest to wystąpienie strony na którą padł wyrok oczny w trybunałach cywilnych i w sądzie appelacyjnym, lub wyrok zaoczny jak dawniej w sądzie najwyższej mstancyi, a teraz senatu, której już nie służy opozycyja. Żądanie restytucyi może być dopuszczone w przypadkach: jeżeli zachodził podstęp osobisty, jeżeli formalności przepisane pod nieważnością pogwałcone zostały, jeżeli stanowiono względem rzeczy nieżądanych, jeżeli zasądzono więcej nad żądanie, jeżeli opuszczono wyrokowanie co do jednego z punktów skargi, jeżeli zachodzi sprzeczność wyroków zapadłych w^r ostatniej instancyi między temiż samemi stronami i w rozpoznaniu tych samych zasad w jednymże sądzie appelacyjnym lub trybunałach, jeżeli w jednymże wyroku są przeciw^rne rozpo-? rządzenia, jeżeli w przypadkach, w których prawo wymaga komunikacyi prokuratorowi królewskiemu, komunikacyja takowa nie m.nła miejsca, a wyrok zapadł przeciw temu, ze względu na którego komunikacyja była potrzebną, jeżeli sądzono na mocy dokumentów, których fałszywość została uznaną lub wyrzeczoną już po zapadnięciu wyroku, jeżeli po wyroku odzyskano dokumenta stanowcze i przez czyn strony przeciwnej zatrzymane QKodex postępowania cy-u Unego, w części I, księdze IV, tytule 2-girn obszerne i szczegółowe daje objaśnienie co do restytucyi).    K. Wl. W.

Reszetyłówka, miasteczko w^r gubernii Półławskiej, leży pod 46° 34' szerokości północnej i 51° 45' długości wschodniej, odległe o 5 przeszło mil od miasta gubernijalnego Półtawy. Liczba mieszkańców jego wynosi 5,335 głów płci obojga (w r. 1861).    J. Sa....

Reszka (Stanisław^), po łacinie pisał się Rescius, sławny teolog i dyplomata polski. Urodził się w miasteczku Buku, o 4 mile od Poznania w r. 1543, z ojca Walentego, burmistrza i lekarza tamecznego. Nauki początkowe pobierał nnj-