page0106

98

Reumatyzm, gościec

maziowe, większej lub mniejszej liczby siawów. Zapalenie to nie dosięga w ogóle wysokiego stopnia. Wysięk w jamę stawu jest niewielki, ubog w włóknik i komórki ropne. Dające się spostrzedz obrzmienie zajętych części, zwykle zależy od umiarkowanego przesięku w tkankę łączną staw otaczającą; wyjątkowo tylko wysięk ten bywa znaczny, bogaty w włóknik i ropę. Usposobienie do ostrego reumatyzmu stawów jest różne; jedni zapadają bardzo łatwo, inni trudniej, szczególniej łatwo podlegają mu ci, którzy raz lub razy kilka przebyli reumatyzm. W wieku dziecięcym i późnej starości jest bardzo rzadki, najczęściej przychodzi między 15 i 40 rokiem, u mężczyzn częściej jak u kobiet, częściej u ludzi silnych i krwistych, jak u osłabionych i anemicznych. Między przyczynami najważniejszą rolę grają przemijające zaziębienia, jnknp. nagłe ocbło-' dzenie rozgrzanego ciała, działanie przeciągu powietrza, wreszcie dłuższy pobyt w wilgotnych miejscowościach. Choroba panuje głównie w strefach' umiarkowanych, jest rzadką pod biegunami i równikiem. W zimę i na wiosnę występuje w ogromnej liczbie, jakby epidemicznie, w czasie zaś lata i jesieni tylko pojedynczo. W niektórych razach wybuch choroby poprzedzony bywa ogólnem osłabieniem, bólem w członkach, w innych razach poczyna się nagle silnym dreszczem, częściej jednak kilkoma powtarzanemi lekkiemi dreszczami, po których następuje rozpalenie, jednocześnie chorzy skarżą się na ból w kilku naraz stawach, z początku ból jest umiarkowany, wkrótce dosięga jednak znacznego natężenia, bóle te powiększają się tak przy dobrowolnem poruszaniu członków, jak i przy ucisku. Stawy cierpiące nabrzmiewają, skóra je pokrywająca nie jest wcale, albo lekko zaczerwieniona, najczęściej zajęte są wielkie stawy, jak: kolanowy, stopowy, ręczny, łokciowy, ramieniowy, rzadko kiedy małe, zupełnie przeciwnie jak w artrytyzmie. Od samego początku choroby towarzyszy jej gorączka, nosząca na sobie charakter zapalny. Temperatura jest wyższą o 1°—3°, tętno przyspieszone 90—100 uderzeń na minutę, przytem jest pełne i miękkie, oddech częstszy, skóra pokryta obfitym i kwaśnym potem, pragnienie duże, mocz skąpy ciemnozabarwiony, a po oziębieniu tworzy obfite osady. Między komplikacyjami ostrego reumatyzmu stawów, najczęstszemi, bo w y₅ wypadków przychodzącemi są: zapalenia osierdzia, pericarditis, wsierdzia endocarditis i miąższu serca myocarditis; tern one są ważniejsze, że zpoczątku nie zdradzają się żadnym objawem subjektywnym, a tylko dadzą się wykazać objektywnie. Choroba nie ma żadnego cyklicznego przebiegu, w lekkich wypadkach trwa od 8—14 dni, w ciężkich całe tygodnie. Nad ranem ból i gorączka zmniejszają się, pod wieczór powiększają się, zresztą choroba nie przedstawia żadnego regularnego typu. Zdarza się, że wypadki z początku choroby zdające się być lekkiemi, w dalszym przebiegu okazują się bardzo uporczywemi i złośliwemi, jak również iż w czasie znacznego polepszenia, nagle bez widocznej przyczyny miejscowe objawy i gorączka znacznie się pogorszają. Zakończenie bywa zwykle pomyślne, nie tylko lekkie, ale i ciężkie wypadki kończą się często zupełnem wyzdrowieniem; wyzdrowienie to jednak przychodzi powoli, bardzo rzadko kończy się śmiercią i to tylko przy kom-plikacyi silnego zapalenia serca; najczęstszem jednak zejściem bywa niezupełne wyzdrowienie, ustaje gorączka, ginie ból i obrzmienie stawków, lecz w wielu z nich powstaje przewiekły reumatyzm, odznaczający się swoją uporczywością, to znów zdarza się, że po ustąpieniu objawów reumatycznych, występują objawy wad zastawek serca, nigdy już nieuleczalnych, jako opartych na zmianach anatomicznych. Doświadczenie 'pokazało, że w początku najskutecziiiejszem jest leczenie przeciwzapalne, u osób silnych ogólny k|rwi upust, saletra, w dal-