nie Instytutu leczniczego. Mesmer propo-zycyę tę jako zbyt małą odrzucił i ufundował t. z. Towarzystwo harmonijne (Socićte harmonique) na zasadach subskrypcyi, co mu przyniosło 340,000 fr. Członkowie do tego towarzystwa wstępujący, składać musieli przysięgę zachowania tajemnicy sposobów leczenia; po pewnym jednak czasie powstały podobne towarzystwa i w wielu innych miastach, do których wpisywały się osoby najwyższych sfer, pragnące zająć się leczeniem magne-tycznem.
Przy zwiększającej się z każdym dniem liczbie chorych, M e s m e r nie mogąc wydołać, wymyślił przeróżne przyrządy do magnetyzowa-nia, zbudowane bez żadnych zasad naukowych jakoto t. z. „baquets“ czyli kadzie magnetyczne, puszki kieszonkowe, drzewa namagnetyzowane połączone linami z powyższemi baquets, magne-tyzowane fortepiany, harmonijki i t. p. przyrządy, w salonie i w przyległym ogrodzie — wiele osób częścią przez wiarę, częścią spędzając czas spokojnie na świeżem powietrzu odzyskiwało zdrowie, a sława Mesmera rosła i szerzyła się nie tylko we Francyi, lecz i po całćj Europie.
Ta wziętość magnetyzmu, na życzenie Ludwika XVI skłoniła rząd francuski w 1784 r. do wyznaczenia dwóch komisyi: jednój, z członków fakultetu i Akademii nauk, drugiej z członków Królewskiego Towarzystwa medycznego, dla zbadania bliżćj systemu Mesmera i oznaczenia jego warto-