page0160

154

hylewska najmniej licząca skazanych za ważniejsze przestę pstwa, spraw karnych ma najwięećj. Tylko gub. Grodzieńska i Witebska utrzymują się mniej więcej na zajętem stanowisku i pierwsza w kierunku dodatnim, jako mniej nawiedzana przestępstwami, druga w ujemnym, licząc najwięcej skazanych a ilością spraw po Mohylewskiej zaraz idąc.

Sprzeczności pomiędzy wykazem spraw karnych a osób z takowych na karę skazanych, wytłornaczyć się dają. Najprzód uważać należy, że liczby skazanych nie zawsze oznaczają przestępstwo spełnione na miejscu; znaczną bowiem liczbę przestępstw w stolicy i w wielkich miastach spełniają przybysze z prowincji i ze wsi. Tak naprzykład przestępstwa spełnione w Warszawie w 10 latach 1865 — 1874 stanowiły 89 z 1000 ogółu kraju, tymczasem mieszkańców Warszawy skazanych liczba stanowiła tylko 64; więc 26 z 1000 przestępstw spełnionych w Warszawie było dziełem osób przybyłych z prowincyi. Dalej, zaznaczyliśmy już ¹), że liczba skazanych niezupełnie wyraża liczbę rzeczywistą przestępstw. Oskarżenie o przestępstwo może być niesłuszne, częściej się jednak trafi, że istotnie spełnione przestępstwo uchyli się od kary; oskarżenie gdy pochodzi od Urzędu Publicznego musi się opierać na pewnych podstawach choć czasem niedostatecznych; skazanie zaś wymaga; 1) posiadania sprawcy, po 2) udowodnienia mu, że istotnie popełnił winę, Stosunkowa liczba skazanych do obwinionych w różnych krajach jest bardzo nie^-jednakowa; zależy od obowiązującego prawodastwa, urządzeń sądowych, od panujących w' społeczeństwie poglądów na odpowiedzialność moralną. Wspomnieliśmy już różnice zachodzące pod tym względem w częściach naszego kraju podlegających różnym rządom. Lecz w jo-d u ej nawet jurysdykcji stosunek ten znacznie się zmienia według rodzaju sprawy kryminalnej. Tak w Królestwie Polskiem r. 1877 — 79 sądy zwyczajne skazały z 100U obwinionych o dzieciobójstwo 809, o kradzież 742, o rabunek 716, o samowolność 710, uszkodzenie na ciele 697, zabójstwo 600, fałszerstwo 550, oszustwo 537, gwałtowną lub podstępną lubieżncść 580, podpalenie 45U. W X. Poznańskiem r. 1871 — 73, w tymże stosunku skazano za kradzież 930, za rabunek 894, za dzieciobójstwo 821, za zabójstwo 806, za występek lubieżności 761, za uszkodzenie ciała 742, za różno fałsze 727, za podpalenie 479. W calem Królestwie Pruskiem w tymże stosunku było skazanych za kradzież 943, za rabunek 840, za występek lubieżności 834, za dzieciobójstwo 780, zabójstwo 755. uszkodzenie ciała 730, fałszerstwo

) Zob. rozd. III.

http://rcin.org.pl