page0167

157

żyjące. Toć przecież sam Spencer dowodzi,, że wielki proces przystosowywania dosięgną! swego zenitu w człowieku. Ciągle spotykamy się u niego z takimi wyrażeniami, że człowiek jest tą istotą, która jest „najwyżej rozwiniętą' i która objawia swobodniejsze i lepsze „przystosowania do celu^u itd.

Co wszakże na to wszystko powiadają fa-kta ? Czy człowiek w rzeczy samej sam z siebie i mocą odziedziczonych przymiotów, lepiej od zwierząt zaopatrzony jest w to wszystko, czego mu do walki o byt potrzeba?

Rzecz ma się wręcz przeciwnie.

Przypatrzmy się najpierw, jak przystosowane są zwierzęta pod względem o Izieży, samoza-chowania i wyżywienia, a jakie pod tym względem ma przystowanie człowiek.

„Wszystkie zwierzęta, że użyjemy tu Spen-cerowskiego sposobu mówienia, do tego doszły w procesie rozwojowym, że od urodzenia opatrzone są odzieżą właściwą, odpowiednią celowi, zmieniającą się podług warunków miejsca i pór roku. Nawet biedny wróbel ma pokrycie odpowiednio przykrojone, które wszystkim jego potrzebom czyni zadość, pckrycie, które każdej jesieni i wiosny zmienia się w porze właściwej. A jaką celowością, jaką estetyka wykończoną odznaczają się te szaty naturalne wielu zwierząt! Dość tu wskazać na pióra wielu ptaków, na

http://rcin.org.pl