174
wa, 1848, tom I, str. 253) i Eustachy Tyszkiewicz w piśmie: Wiadomość historyczna o zgromadzeniach i fundaeyjach rzymsko-katolickich klasztorów w dyecezyi wileńskiej, umieszczone w piśmie wydawanem przez Kirkora: Teka wileńska (1857) numer drugi. L. R.
ROChlltZ (Fryderyk), powieściopisarz, oraz teoretyk i krytyk muzyczny, urodzony r. 1769 w Lipsku, uczył się teologii i filozofii, a poświęciwszy się czynności literackiej, zmarł również w Lipsku r. 1842. Pierwsze wydanie jego dzieła, jak: Zeichnungcn von Menschen nach Geschichte and Erfahrang (Lipsk, 1794 roku); Charaktere interessanier Menschen (4 tomy, Ziiliichau, 1799—1804), czytano z upodobaniem; po nich nastąpiły bardziej jeszcze wykończone: Kleine Romanę and Erzdhhingen (3 tomy, Frankfurt, 1807); Neae Erzdhhingen (2 tomy, Lipsk, 1816). Wybór pism jego wyszedł roku 1821 w Ziiliichau (6 tomów) i w zbiorze: Fur ruhige Stunden (Lipsk, 2 tomy, 1828). Założył on w Lipsku czasopismo muzyczne: Algemeine musik alische Zeihing, i redagował je od r. 1798 do 1818, pisząc wiele znakomitych w niern rozpraw, z których celniejsze wyszły w osohnein dziele pod tytułem: Fur Freande der Tonkunsf (4 tomy, Lipsk, 1830—32). Ku końcowi życia wydał: Hellige Schri/ten des neuen Testaments (Lipsk, 1835).
Rochmanna, zwierzyna czyli Płocha w języku łowieckim, oznacza zwierzęta łaskawe, jak: jeleń, łoś, sarna i t. p.
ROChOW (Fryderyk Eberhard von), pedagog, urodzony r. 1734 w Berlinie, kształcił się w akademii szlacheckiej w Brandenburgu i wszedł roku 1750 do gwardyi na junkra. Podczas wojny siedmioletniej poznał się r. 1759 w Lipsku z Gellertem i innymi uczonymi. Mając w skutek ran bezwładną prawą rękę, opuścił służbę wojskową w r. 1760 i odtąd żył w swoich dobrach oddając sie rolnietwu i ulepszeniu szkół. Metoda rozwinięta przezeń w dziełku: Ver-snch eines Sckul-buchs fur Kinder der Landleute (Berlin, 1772 r.) znalazła wielkie poparcie, tern bardziej gdy odpowiadało jej najwyborniej i z najlepszym skutkiem, urządzenie szkół w własnych jego dobrach, mianowicie we wsi Re-kahn. Rząd pruski zwrócił na to uwagę i z metody tej korzystał. Jako pisarz odznaczył się dziełem: Kinderfreuad (Berlin, 1776), które wielokrotnych doczekało się wydań, i naśladowców znalazło, np. Sehlez’a (Lipsk, 1836). Wystawił swoim kosztem pomnik pod Hakenberg’em blisko Fehrbellin. Zmarł r. 1805 jako dziekan w Halberstadt.
ROChOWiCZ (Stanisław), jeden z lepszych kaznodziei polskich w XVII wieku, rodem z Litwy, był nadwornym kaznodzieją Chodkiewiczów, umarł w Wil-1636 r. Drukiem ogłoszone są znane jego dzieła: 1) Sześć skrzydeł ś. Bonawentury , przekład z łacińskiego (Lubcz, 1612, w 4-ce); 2) Kazanie miane przy exekwijach Zofii z Mielca Chodkiewiczowej (Wilno, 1619 r., w 4-ce); 3) Kazanie na rocznicę, świętej pamięci Jana Karola Chodkiewicza (tamże, 1622), oba ważne do historyi tej rodziny. F. M. S.
Rochwist. O półtory mili od Wrocławia, w Lastkowicach i innych wsiach polskich jest zwyczaj, że parobcy którzy pasą konie, ze świtem pierwszego święta Zielonych świątek wyjeżdżają do gonitwy. Metą bywa drąg na górze postawiony. Zaczynają gonitwę od jeziorka Próchnik, kto najpierwszy stanie u mety, tego okrzykują królem, kto ostatni, zostaje rochwistem. Młodzież wraca do domu, króla mają na q^ele; rochwist służy mu za błazna, wiozą go na wózku o dwóch kołach, umajonym, wstępują do każdej gospody we wsi, prosząc o mały podarek na ucztę wieczorną. Rochwist figle rozmaite stroi, wyłazi z wózka, tacza się na podwórzu, przewraca koziołki, nurza się w kałuży, by rozśmieszył