page0242

239

„Odszedłeś nas hetmanie koronny i W. Księstwa LiteAvskiego, już cię nie widzą, oczy nasze gdy wojska szykujesz, gdy jako lew śpiący, otwo-rzyste jednak oczy mający, objeżdżasz straż i posłuchy w nocy.*⁴

I w^r krótkości przechodzi cały chwalebny żywot zmarłego, dając nieoszacowane materjały przyszłemu jego historykowi.

Prawda też, że mówiąc o takich ludziach, gdzie same życia wypadki były najwyższą pochwałą, kaznodzieja nie był w kłopocie i nie narażał się na posądzenie o ton zbyt pochlebny.

Umiał Birkówski wymownemi obrazami waleczność w rycerstwie obudzać.

„Trupy wasze (woła raz po bitwie z turkami), które w środku pogaństwa padły, trofea raczej są nie trupy, albowiem się ich nieprzyjaciel przeląkł i krył się do lasów, do których chytre fortele swoje był pochował.**

Świadek wyprawy przeciw Osmanowi, opisał ją prawie w kazaniu mianem na podziękowanie Bogu za pokój. Opowiada obrazowo napuszoną dumę sułtana* jktóry gotów był karać na gardle tych, coby śmieli wzmiankować mu o rozejrnie i takie między innemi kładzie mu w usta wyrazy: