page0266

263

wiąc-: „Nie lękam się śmierci, bo ją poniosę za Boga i ojczyznę.“

Kochany był od wojska, chociaż z niezmierną surowością porządku przestrzegał. Nieraz mówiącemu pacierze, przerywano doniesieniem oja-kim nieładzie lub niesforności między podwła-dnemi; wyrozumiał cierpliwie o co rzecz idzie, wskazał karę zwykle bardzo ostrą, często śmierć, gdyż nieładu nie cierpiał i wracał do swych pacierzy spokojny na sumieniu, bo niesprawiedliwości nie popełnił, bo karał z miłości powszechnego dobra, wiedząc,⁵ 'że tylko w karności i porządku utrzymane wojsko, walecznem być może i krajowi użytecznem — karał jak dobrzy rodzice swoje dzieci karzą, choć im łzy biegną do oczu, a serce boleść rozdziera, jednak zadając gwałt sobie, karzą, pomni że to na poprawę ich dzieci, a przez to na ich szczęście wpłynie.

Stanisław Potocki był podkomorzym Podolskim, starostą Kamienieckim, wojewodą Bracia w-skim, Podolskim, hetmanem polnym, następnie wielkim, wojewodą Kijowskim, a na dziewięć lat przed śmiercią i Krakowskim; lecz te wszystkie dostojeństwa i rozległe włości, któremi królowie nagradzali jego zasługi, nie szły na podsycanie próżności, lub wielkie jego ubogacenie. Lubit