page0306

298

Ross

mordowania Franklinu przez Eskimosów. Zostawszy wedle starszeństwa kontr-admirałem, zmarł r. 1863.— ROSS (sir Jakób Clark), synowiec poprzedzającego, równie sławny żeglarz, urodził się r. 1800 w Londynie, od młodości także poświęcił się życiu morskiemu i towarzyszył stryjowi w wyprawie północnej 1829 r., do której rezultatów naukowych, sam najwięcej przyczynił się. Mianowany r. 1831 kapitanem pocztowym, przedsięwziął wyprawę do bieguna południowego, głównie spostrzeżenia magnetyczne mającą iia celu, i dnia 29 Września 1839 popłynął tam na okrętach Erebus i Terror. Żeglując koło wyspy sw. Heleny, przylądka dobrej nadziei, kraju Kerguelen, Van-Die-men i wysp Aueklands ku południowemu biegunowi, odkrył on dnia 11 Stycznia 1840 pod 70° 47' szerok. południowej i 172° 36' dług. w^schod. kraj najbardziej ku południowi wysunięty, który w imię królowej Wiktoryi zajął w posiadłość. W d. 2 Lutego po wielu innych jeszcze odkryciach, dotarł do 78® 4' szer. połud. to jest do punktu najdalszego na południe; a zmuszony dla nacierających nan lodów do powrotu, po bezskutecznych usiłowaniach dosięgnięcia polu magnetycznego, zawinął 4 Kwietnia do Van-Diemens-land. W jesieni następnego 1841 r. popłynął Ross powtórnie dla dalszych obserwacyj magnetycznych i geograficznych ku biegunowi południowemu, ale wstrzymany krami i nieprzebytą lodu krawędzią, naw^ret tak daleko nie mógł dotrzeć jak w roku zeszłym. Lubo Ross popłynął o 130 mil dalej na w^rschód niż rokiem wprzódy, nie zdołał wszelako dojść do ogniska magnetycznego ani dokładniejszych o tamecznym lądzie stałym osiągnąć wiadomości. Przekonano się tylko, że spodziewany w tych okolicach biegun magnetyczny, zapewnie wcale tam nie istnieje. Wrócił zatem Ross do w^rysp Falkland, zkąd po raz trzeci w Grudniu 1842 r. popłynął ku temuż biegunowi, i nabył przekonania, że po za długą krawędzią lodowatą odkrytą w' r. 1841 rozciąga się wielki ląd stały od wuilka-na Erebusa pod 167° długości wschód, na mil 450 ku wschodowi idący, i że na południu jeden jest tylko biegun magnetyczny. Po wielu niebezpieczeństwach wskutek burz i lodów, odpłynął i przybył do Anglii d. 4 Września 1843. Wna-grodę otrzymał r. 1844 godność rycerską i złożył rezultata swych badań geograficznych i magnetyzmu w dziele: Yoyage ofdiscmery and research in the Southern and Antaretic Seas (2 tomy; Londyn, 1846), podczas gdy J. D. Ho-oker opisał podróż tę pod względem botanicznym. W r. 1848 objął dowództwo okrętów Entreprise i Investigator przeznaczonych na odszukanie śladów Franklinu. Przezimował w porcie Leopolda, zkąd na wiosnę r 1849 urządził kilka wypraw na saniach, z których jedna pod osobistym jego kierunkiem północno-zachodnie obszary Morth-Somersetu przebiegła i zbadała aż do 72 ⁰ 38' szerok. północ. Wróciwszy ze znużoną swą załogą do okrętów, chciał jeszcze dociec rozciągłości kanału Wellingtona, ale wydostawszy się zaledwie ku końcowi Sierpnia z lodu zmuszony był do powrotu, i przybył w końcu Września 1849 do Orkad. Przy wielu późniejszych jeszcze wyprawach na odszukanie FYanklina przedsiębranych, udzielał on owych rad i w^rskazóvvek.

ROSS (Ludwik), archeolog, urodzony r. 1806 we wsi Horst w ksieztwie Holsztyńskiein, uczył się w szkołach w Kieł i Plon, a na uniwersytecie w Kieł r . 1825—29 słuchał kursów filologii. Potem pojechał do Kopenhagi, r. 1831 do Lipska, gdzie słuchał odczytów Hermanna. W roku 1832 podróżował po Greeyi, a r. 1833 został konserwatorem antyków w Peloponezie. Poróżniwszy się z ministerstwem oświaty z powodu prawa wolnego użytkowania z wystaw i zbiorów publicznych archeologii, wziął uwolnienie od służby i od Września 1836 r. żył prywatnie w Atenach aż'do założenia uniwersytetu, przy którym