page0341

PANEGIRYK AGATHONA. 339

z bogów, najszczęśliwszym, najpiękniejszym, najdzielniejszym. Każdy z tych przymiotów potwierdza Agathon zdaniami poetów, bo on sam poeta, lub też podaniami mitologów. Pokazuje się nawet, że Eros jest wynalazcą poezyi i reszty sztuk pięknych, nawet kunsztu wojennego i wszelkiego przemysłu ; słowem, jest twórcą oświaty. Bogowie i ludzie jemu wszystko zawdzięczają, bo przed nim królowała konieczność nieubłagana, a dopiero, gdy on się narodził, miłość piękna objęła rządy na niebie i na ziemi ¹).

Piękny także dobrym być musi; to też Eros dawcą jest wszelkiej cnoty i piękności. »On daje ludziom pokój, ciszę morzu, wiatrom milczenie, cierpieniom łoże i sen* ²). A kończy się fajerwerk puszczeniem na raz całej kupy rac: »Pozbawia on nas uczuć nieto-warzyskich a napełnia przyjaźnemi; on tak urządza wszystkie te zebrania, abyśmy spotykali się razem pod jego wodzą przy uroczystościach, chórach i ofiarach. Wnosi wszędzie łagodność a dzikość wypędza, jest hojny w życzliwość a skąpy w nienawiść, łaskawy na dobrych, podziwiany przez mądrych, łubiany przez bogów. Kto go nie zaznał jeszcze, ten chciwie go pragnie a kto go posiadł, starannie go strzeże. On jest ojcem zbytku, miękkości, rozkoszy, wdzięków, tęsknoty, pożądania. Opiekuje się dobrymi a nie dba o złych. W trudach, strachach, pragnieniach, mowach jest on przewodnikiem i doradzcą, pomocą i zbawcą najlepszym. On jest chwalą bogów i ludzi, mistrzem najpiękniejszym i najlepszym, za którym udać się powinien człowiek każdy, nucąc na jego cześć i powtarzając piękne himny, któremi on sam, gdy śpiewa, rozwesela umysły bogów i ludzi* ³).

Mowa Agathona wywołała entuzyazm ogromny, dla swojej formy wybornej. Ale Sokrates, wedle zwyczaju, zaraz ją nicuje i niemiłosiernie zrywa z niej jeden kwiat po drugim; gotowo nic nie pozostać z tyła ozdób świetnych. Choć Agathon nazwał Erosa naj-zrolnć, naśladował styl gorgiaszowy w mowie Agathona. Por. takie Symp. p. 198 c. Do ocenienia jego stylu może przydać sie Arystofanes, który w Thesmoph. v. 49 sq. krytykuje, a nawet parodyuje różne jego wiersze.

i) Symp. p. 195 b—19; b.

*) Sq to podobno hexametry Platona, nie Agathona, jak zaręcza Hermoge^-n e s, de ideis II. p. 363 ed. S p e n g e 1.

®) Symp. p. 197 d—e.

http://rcin.org.pl