page0391

383

Rozbirgta — Eoyer-Collard

nad rzeką Tweed, z gruzami opactwa i 5,000 ludności, parafiija Kirk Yełholm obejmuje najznaczniejszą w Szkocyi osadę cyganów.

ftoxolan, tak w dawnych wiekach nazywano Rusina z dzisiejszej Gancyi, a przedtem Rusi Czerwonej. Bielski w Kronice tłomaczy źródło wyrazu: „Ala-ni (mówi) złączywszy się z Rusią, nazwani .są Roxolanami, jakoby Ruś i Alany.” ' Zimorowicz jednej sielance swojej daje nadpis lioxolanki, gdyż treść jej, przywiązana jest właśnie do Ruskiej ziemi.

R0X0lana, Ob. Soliman II, sułtan, którego była żoną.

Roy (Antoni, hrabia), mąż stanu francuzki, urodzony r. 1765 w Savigny w departamencie wyższej Marny ,uczył się prawa i był czynny jako adwokat przy parlamencie paryzkim. W r. 1791 otrzymał generalną dz.erżawę majątku domu de Bouillon, przyczem ogromne odniósł zyski w skutek sprzedaży lasu pod Evreux. Robiąc spekulacyje na kupnie dóbr narodowych, stał się jednym z najbogatszych ludzi we Francyi. Napoleon któremu odmówił odstąpienia kawałka ziemi w interessie państwa, nakazał śledztwo tyczące sie sprzedaży lasu pod Evreux, w skutek którego Roy skazany został na zapłacenie 2 milijonów franków do skarbu. Wkrótce miał sposobność pomszczenia się na cesarzu. Jako deputowany departamentu Sekwany, w czasie Stu Dni, sprzeciwił się w izbie wynonaniu Napoleonowi przysięgi ua wierność. Ludwik XVIII mianował go prezesem rady wyborczej w^r Sceaux. Roy broniąc zrazu polityki ministeryjalnej, przeszedł wkrótce do obozu doktrynerów i jako posiadacz w-al-czył gorąco przeciw ultrarojalizmowi. Sprawozdania jego o budżecie, przyniosły mu w r. 1818 tekę ministerstwa finansów, którą po rozwiązaniu ministerstwa oddał baronowi Louis. W rok później król znowu oddał mu zarząd skarbu, i kazał wiele jego postanowień wprowadzić w wykonanie, mianowicie zmniejszyć podatki terrytoryjalne o 29 milijonow. W końcu r. 1821 oddać musiał swą tekę Villele’owi, za co otrzymał tytuł hrabiowski i krzesło w izbie paruw. Tu nie dopuścił przedłożonej przez Villele’a redukcyi renty. Uchodził on wówczas za dobrego mów^rcę w sprawie liberalnej. Za ministerstwa Mar-tignac a w r. 1828 po raz trzeci objął Roy ster finansów, któremi zarządzał aż do końca r. 1829. Działanie jego w^ izbie parów było po r. 1830 nader przychylne dla domu orleańskiego. Zmarł w r. 1817. Spadek po nim wynoszący 40 milijonów franków odziedziczyły dwie jego córki, margrabina de Talhourt i hrabina Riboissiere.

Royer-Collard (Piotr Paweł), mąż stanu i uczony, urodził się roku 1763 w Sompuis w Szampanii, uczył się wyszkolę oratorysiów w Chaumont i w Saint-Omer i sam miał zamiar wstąpić do tego zakonu. Oddawczy się jednak pra-wnictwu, był w czasie wybuchu rewolucyi adwokatem przy parlamencie paryzkim. Po zburzeniu bastylii wszedł do rady gminowej, gdz‘e działając wraz z Bailly’m w duchu stłumienia anarchii, naraził sobie jakobinów i tylko przez towarzyszących mu woziwodów' sekcyi w czasie uczęszczania na ratusz od szwanku bronionym bywał. Po upadku tronu (w Sierpniu 1792) ukrył się w Sompuis u swojej rodziny. W r. 1797 wstąpił z departamentu Marny do rady pięciuset, z której w^r skutek zamachu stanu 18 Fruktidora wyrzuconym został. Był członkiem towarzystwa rojalistów; lecz o bezowocności usiłowań do powrotu Bourbonów^r zmierzających przekonany, usunął się r. 1803 na wie*., gdzie żył dla nauki i filozofii. W r. 1811 został professorem filozofii w Faculte des lettres, i wykładał ją aż do roku 1813. Przeciwińk sensualistycznej filozofii Locke’go i Condillac’a, trzymał sie filozofii moralnej Szkotów, i z zasadami Reid’a i Srewarfa Francyję obeznał. Ze szkoły jego wyszli Jouffroy, Cousin