page0102

Retów — Retz

Retów, miasteczko prywatne na Zmujdzi₇ nad rzeką Jurą, niegdyś naczelne powiatu czyli ciwuństwa z wielkiem starostwem, które przy końcu XVIII wieka zostawało w dzierżawie emfiteutycznej Ogińskich, obecnie dziedzictwo ich imienia. Leży o 4 mile u a południe Telsz, w okolicy w lasy i pastwiska obfitej. Samo, prócz kościoła parafijalnego i słynnej szkoły dla ludu założonej ‘przez X. Janusza Ogińskiego, ma jedną z największych na całej Zmujdzi synagogę żydowską. Lud wiejski w okolicach Retowa osiadły, zdawna na czynszach, jest gospodarny, przemyślny i zamożny.    F. M. S.

Retra, miasto, stolica jednego z najbitniejszyeh pokoleń słowiańskich, zwanych dla dzielności Wilkami albo Lutykami. Wilk bowiem podług wyobrażeń najstarożytniejszych, u Słowian w przedchrześcijaństwie, był godłem odwagi i męztwa, jak luty wyraz, znaczył srogośc i tęgośc, czego ślad w znaczenia drugiego miesiąca po Styczniu mamy. Pokolenie to, zamieszkiwało ziemię po obu stronach rzeki Peny i wzdłuż rzeki Odry. Retra słynęła z bogactw i bałwochwalczych świątyń swoich. W braterskich stosunkach zostawali Wilcy z Rugjanami i z(ąd cześć była u nich wielka dla Światowida (ob.).

Retractatio, odwoływanie, kara prawna na nikczemnych oszczerców', czer-. niących sławę drugiego, wyraz często w dawnein prawie polskiem używany. Księga ś. Augustyna, pod napisem: Retractionus, w której niektóre pism swoich omyłki poprawia i znosi, jest dowodem wysokiej pokory tego znakomitego męża i miłości prawiły.    K. Wi. W.

RetrOCeSSiO, tak w dawnern prawie polskiem zwano przywrócenie rzeczy temu, który jej nam przedtem uroczyście ustąpił.

Rettigowa (Magdalena Dobromiła), autorka czeska, od r. 1808 małżonka Jana Rettiga, z domu Artmanowi, urodzona 1785 roku we Wszeradicach. Wydała: 1) Bila ruże, fraszka dramatyczna (1837 i 16 r.); 3) Kosz, maso-pustni iert, fraszka w 2 aktach (1846); 3) Wdowec a wdowa ,z Holbeina, (1838); 4) Przygody i t. d., z Kocebuego, (Praga, 1838); 5) Jarosław a Te-rinka (w Iczynie, 1811); 6) Marysiu koszyczek, dla dziewcząt (Hradec Kra-lowej, tomów 3: r. 1833); 7) Wicineczek dla córek ojczyzny (tamże. 1835); 8) Podarek młodzieży, 9) Młoda gosposia jak sobie ma poczynać w domowem życiu, aby zapewnie sobie i mężowi spokój i f. d. (1840); 10) Rada dobra sło-wiańskim wieśniaczkom czyli rozprawa jak należy przyprawiać pokarmy one proste, tanie i smaczne i t. d. (tamże, 1838); 11) Kucharka domowa czyli rozprawa o mięsnych i postnych pokarmach i t. d. (1836). Pisała wiele do pism czasowych.    Ad. N.

Retuszowanie (z francuzkiego retoucher). Tak nazywają odświeżenie dawanych obrazów, które kolory straciły, jako też czynność, za pomocą której zużyte piaty miedziane, drewniane lub kamienne czynią się spesobnemi do wydania nowych odbić, tudzież wykończenie ręczne odbitej ryciny lub obrazu otrzymanego za pomocą światła.

Retyk, Ob. Rhelicus.

RetŹ (Gilles de Lav.il), pan przemożny, walczył odważnie obok Joanny d’Arc, dziewicy orleańskiej, marszałek Francyi, zginął haniebnie na siosie, przekonany, podług własnego zeznania, o najokrutniejsze, równie jak najszkaradniejsze zbrodnie. Urodzony koło r. 1396, ze znakomitego domu w Bretanii, Gilles de Retz, w 30 roku życia stracił ojca i lat kilka przepędził w służbie pana swego, księcia Bretanii. Koło r. 1436 wszedł pod rozkazy Karola VII, króla francuzkiego i odznaczył się w wielu pamiętnych zdarzeniach. Pomagał