page0491

483

Rugi ja — Rugowanie

Jest mniemanie jakoby Stubbnitz, była ową przez Tacyta wspomnianą okolicą, gdzie oddawano cześć bogini Hertha czyli Nerthus. Rzek na tej wyspie nie ma, zaledwie jest strumień jeden; natomiast kilka jezior. Grunta, prócz kilku pasów piasczystych i torfiasto-bagnistych, nader są urodzajne i dostarczają dosyć zboża i rapsu, mianowicie Wittowski półwysep, zwany spichrzem Rugii. Niemniej czynnemi jak uprawa ziemi, są tu rybołówstwo i hodowla bydła. Lasy dębowe i bukowe, lubo dość obfite, nie wystarczają już dziś na miejscową potrzebę. Mieszkańcy głównie są rybakami i żeglarzami. Ludność Monkgutu, w języku (sposobie wymawiania), odzieży i zwyczajach, wyraźnie jeszcze przypomina dawne słowiańskie swe pochodzenie. Szlachta nader tu jest liczną, a cała wyspa jakoby nasiana dworkami szlacheckiemi. Stolicą wyspy jest Bergen, prócz tego znanem jest powszechnie miasteczko Putbus z zamkiem i kąpielami morskiemi, należące do rodziny książęcej Putbus. Z powodu piękności położenia swego, sielskiej głównie przyrody, z wyjątkiem urwistych skał nadbrzeżnych, mnóstwo podróżników corocznie w^yspę tę zwiedza. Zamieszkana w najdawniejszych czasach przez Germanów, stała się później siedzibą Słowian, a w r. 1168 król duński Waldemar, zdobywszy ją, mieszkańców na wiarę chrześcijańską nawrócił. Odtąd rządzili nią miejscowi książęta pod lennem zwierzchnictwem duńskiego króla zostający. Po śmierci ostatniego z tych książąt, wyspa r. 1325 połączoną została z Pomeraniją, a w r. 1648 przeszła pod władzę Szwedów. Zajęta w r. 1715 przez Prussaków i Duńczyków', wróciła znów do Szwecyi w r. 1720. Jako część Pomeranii szwedzkiej, odstąpioną została Frussom r. 1815 na kongressie wiedeńskim. Półwysep JaS¹-mund, którego głównem miasteczkiem jest Sagard, liczące około 1,000 ludności, należał przedtem do rodziny Jasmund czyli Yasmund, której gniazdem była wieś Spiker, a która przesiedliła się w XVII stuleciu do Meklemburga i Saxonii. Po wojnie 30-letniej posiadał go szwedzki generał Wrangel, potem hrabiowie de la Gardie, od których nabył go książę Putbus. Porównaj: Kfloblauch’a: Die Insel Riigen (Stettin, 1836).

Rugowanie. Rugowaniem albo eliminacyją niewiadomej nazywamy w algebrze postępowanie, za pomocą ktorego przechodzimy od układu ilukolwiek równań z ilukolwiek niewiadoinemi, do jednego równania z jedną niewiadomą, po rozw iązaniu którego otrzymujemy wartość dla tej ostatniej niewiadomej a ta służy następnie do wyznaczenia wartości innych niewiadomych. Weźmy najprzód dwa równania stopnia 1° z dwiema niewiadomemu ax~\- by — c i a'x + b'y — c‘ na wyrugowanie niewiadomej mamy sposobów cztery. Sposób 1,

c — by

zwany przez podstawienie', z pierwszego równania otrzymujemy X =; —-—,

a‘ (c — by)

i tę wartość podstawiwszy za x w' drugie równanie, otrzymamy: ---

b‘y z= e,' zkąd: a'c — a'by -f- ab‘y — ac', (ab' -— a‘h) y — ad—a'c i na

ac' — a'c    ,

koniec y —    znalezioną wartość na# podstawiwszy za y w' ktorekol-

b (ad — a'c)

wiek równanie dane, np. w pierwsze, otrzymamy: ax -j——^7--— C,

zkąd X

b'c — be' ab'—a'b '

Sposób 2-gi przez porównanie. 7a pierwszego równa-

31*