661
mu właśnie wtedy Bułgarzy uprzykrzali się, wezwał Madżarów do napadu na Bulgaryjg (r. 888). Skorzy do tego pokonali wojsko Symeona króla bułgarskiego i usadowili się w Siedmiogrodzie, przez co weszli w sąsiedztwo z Świętopełkiem. Wezwame Arnulfa było Węgrom miłe. Ułożono plan aby z trzech naraz stron na Morawiję uderzyć, lecz niecierpliwi Węgrzy pierwsi natarli. Jazda ich przecież, z której wyłącznie wojsko tych koczowników składało się, oskoczona przez zastępy Świętopełka w górzystych i leśnych przesmykach i zasiekami otoczona, w największein była niebezpieczeństwie. Lecz w tern wpadli Niemcy pod Arnulfem i wsławionym w w ojnach ze Słowianami Arndtem wircburgskim biskupem od zachodu, a Bracław od południa Świętopełek wypuścił Węgrów obsaczonych, aby pośpieszyć zagrożonym stronom w pomoc. Nie mogąc spotkać się z przeważnymi nieprzyjaciółmi zamknął się w twierdzach. Wojska niemieckie srożyły się okropnie paląc i pustosząc wszędzie gdzie przechodziły , lecz nic więcej nie wskórawszy odwrót uczynić musiały. W tym odwrocie stracił życie biskup wircburgski w Miśnii napadnięty przez tamecznych. Słowian. Potęga Świętopełka nie była złamana, bo nowe (893 i 891 r.} wyprawy Arnulfa do Morawii zupełnie się nie powiodły Rok 891 był ostatnim zapasów Świętopełka z Niemcami i ostatnim życia jego. Śmierć dzielnego władzcy wśród tak zaw-iłych okoliczności, w chwili, gdy tylu łupu chciwych nieprzyjaciół na zdobycz czyhało, była tern smutniejszą dla Słowian w Moraw ii, że kilku zostawiał synowa Podzielił on między nich obyczajem ow-oczesnym potężne swe państwo, czem całość osłabił. Najstarszemu Mojmirowi przyznał zwierzchność umierając. Zgoda trwająca z początku między braćmi, wnet się rozchwiała, gdy Arnulf potrafił zręcznie waśnie i niesnaski wywołać i takowe ciągle podsycał. Z jego poduszczema Cfcesi związki z Morawiją zerwali młodszy z braci Świętopełek przeciw Mojmiruwi powstał, a Węgry ciągle na państwo morawskie uderzając, wrśród tylu klęsk jednę ziemie po drugiej zabierali. Mimo tych niekorzystnychokołieznościnietraciłMojmir odwagi ani wytrwałości walcząc prawie lat dziesięć o byt i niepodległość państwa swego z dwu już stron osłabionego. Wygnał Świętopełka pomimo wsparcia niemieckiego (898, 8J9 r ) z kraju, i zażądał od papieża Jana IX po śmierci Metodyusza, na nowo osobnego arcybiskupa i dwu biskupów dla Morawui, na co papież przyzwolił. Oburzeni tern biskupi bawarscy, wygotowali pod przewodnictwem arcybiskupa Saleburgskiego, ostre do tegoż papieża przedstawienie, w którem obok wyrzutów zagrażają, że gdy swych postanowień odbierających im władzę duchowną w Morawii nie cofnie, oni gotowi do broni uciec się, a nawet z krwi rozlewem
0 swoje prawa dobijać. Gdy intrygom Arnulfa udało się skłonić tak Czechów jak i Syrbów nad-łabskich do opuszczenia związku z wielką Morawiją, zaczął sam na nią nacierać, co aż do śmierci jego (399 r.} trwało. 1 po śmierci też jego wpadli Bawarzy do Morawii, którą okropnie pustoszyli. Dopiero gdy niebezpieczeństwo ze strony Węgrów samemu cesarstwu pod rządami małoletniego Ludwika IV zagrażało, zawarto pokój z Morawiją (901 r.) Tu urywa się pasmo dziejowe Morawii, o której współczesne zamilkają źródła. To jedynie zdaje się pewnem, że gdy Madz.iry odparci (892 r.) przez Świętopełka z Pie-czyngami na wschodzie wojując w skutek związku ostatnich z Bułgarami, po krwawych walkach z Siedmiogrodu ustąpić musieli, rzucili się ku zachodowi
1 zajęli (391 r.) po śmierci Świętopełka kraj między Cissą i wschodniemi Karpatami. Osiadłszy w tern miejscu Węgrzy, wpadli w kraje zadunajskie nizszej Pannonii, zachowując się względem Morawii spokojnie, co może od nich Mojmir ustąpieniem części swych dzierżaw uzyskał. W r. 901 najechali Morawiję,