scandjvutmp18701

przez Karola Wielkiego, i wszystkie od tylu wieków poruszenia ludów, pomięszały rasy, popsuły narodowe cechy, jak również zmieniły zwyczaje i obyczaje ludów w całój Europie. Krew Sara-cenów czyli Maurów pomięszała się ze krwią Gotów na ziemi lbe-ryi; Wandale, przebiegłszy Europę, rzucili się na Afrykę; nasze krucyjaty zaprowadziły znowu na Wschód następców Galatów, którzy się tam niegdyś' usadowili. Wszystkie dzisiejsze ludy skła-dają się mniej więcćj, ze szczątków innych ludów.

Pewna, że nasi wieśniacy wywiędli na słońcu, przy swych wiejskich pracach, w ogólności, zdają się być niższymi od miejskich mieszkańców, lubiących przebywać najwięcej pod dachem, w cieniu, w łagodnej, wilgotnćj temperaturze. Uważano także, że mieszkańcy krajów lesistych, póspolicie są wyżsi, jaśniejszćj cery, niż inni żyjący pod tąż samą szerokością, ale w zapolach, miejscach bezleśnych, gołych, wystawieni na otwarte powietrze i słońce; dla tego dawne ludy Czarnego Lasu czyli Hercynii byli biali i wysokiego wzrostu; takie cechy spostrzegają się dziś jeszcze w niektórych zacienionych miejscach Szwabii i Frankonii, jak również w lasach litewskich (1).

Proste wiodący życie pasterze, ludy koczownicze, tak długo żyjący Etjyopejczycy, czyli Makrobie, o których mówi Herodot, pomimo skwarny ich klimat, mieli wysoki wzrost i piękny skład ciała; żyli mlekiem i owocami, podobnie, jak owi dawni Germanowie, których cnotom, odwadze i wspaniałej postawie dziwili się Rzymianie. Takiemi również byli Guanchowie, dawni mieszkańcy wysp Szczęśliwych (kanaryjskich) lub mieszkańcy Taprobany (Cejlanu), których życie, jak powiadają, najmnićj wiek jeden trwało, a którzy używali pokarmów naturalnych, słodkich, tyle zdolnych umiarkować zapał życia i ogień namiętności.

Najwyższy wzrost ludzki, o jakim dowodnie wiadomo, miał Murzyn w Kongo, to jest dziewięć stóp, oglądał go Vauderbroeck. Dostatnio się żywiący mieszkańcy wyspy (Habity i innych jćj przyległych wysp, wysokiego są wzrostu; nie można przeto twierdzić,

(1) Do spisów wojskowych najroślejszych dostawiają.ludzi z krajów najwięcej rolniczych i z miejsc przyległych lasom, a zaś najniżsi pochodzą we Francyi z krajów wino-rodnycb.

Yirej, Uist. Nat. T% I.

47