tpn 1 22488601

Charakterystyka fizyczna ludności ziem polskich i dzielnic ościennych

napisał

Ludwik Krzywicki.

Skrócenia: W. S. wzrost średni; PT punkt topologiczny; Wg. wskaźnik główny; Wcs — czołowy; Wpt — potylicy, Wp — piersiowy; Wtro — twarzowy; Wcstw — czaszko-twarzowy. L — liczba pomiarów lub spostrzeżeń, na których opiera się rozpatrywana wielkość średniej; min. lub waz. przy liczbach wykazuje, iż liczba przedstawia minimalną lub maksymalną wartość badanej właściwości.

1 Obszar etnograficzny Polski pod względem antropologicznym, rozważany w zestawieniu z krajami ościennymi.

§ 1. Stosunki antropologiczne, właściwe obszarowi polskiemu, muszą być rozważane w związku z podobnymi stosunkami w krajach ościennych. Już rozejrzenie się powierzchowne w rozmieszczeniu różnych cech fizycznych w obrębie Europy środkowej, a więc i polskiego obszaru etnograficznego, wykazuje, że w stosunku do cech fizycznych, takich jak wzrost, barwa oczu i włosów, kształty czaszki itd., to rozmieszczenie nie uwzględnia ani granic politycznych, ani w znacznej mierze etnicznych. Te dzielnice kraju naszego, w których młodzież męska w okresie poboru jej do wojska odznacza się wzrostem względnie niższym, tworzą jedynie część obszaru rozleglejszego, gdzie to samo zjawisko się powtarza; te zaś, w których w tym wieku wzrost jest wyższy, tak samo stanowią jedynie przedłużenie pasu wysokorosłego, wybiegającego poza ziemie polskie. I rozmieszczenie barwy oczu i włosów, pomimo wpływów i zakłóceń natury miejscowej, w ogólnych zarysach trzyma się tych samych zasad, które przywodzą rozmieszczeniu tych cech fizycznych w obrębie całej Europy środkowej. Naturalnie, istnieją odchylenia: schemat, wyprowadzony ze stosunków rozleglejszych, wymaga bardzo wielu uzupełnień, wypływających z oddziaływań miejscowych; z krzyżowania się typów Encyklopedya polska I.    BO