20
przedłuża się, głowa bardzićj pochyla się naprzdd: skąd wynika, ze biodra i pośladki stosownie w tył się podają, co czyni postawę ciała ukośną i jakby w krzyżach przełamaną. Biały człowiek jest zupełnie wyprostowany; murzyn naprzdd pochylać się zaczyna; małpy trzymają się w postawie poziorao-ukośnej; nakoniec zwierzęta czworonożne zachowują ciało w położeniu poziomem, czyli równoległem względem ziemi.
Przedłużenie pyska małp i czworonożnych zwierząt pochodzi w części od kości międzyszczękow ćj wyższćj, umieszczonej nakształt klina środkiem żuchwy wyższej i mającćj częstokroć zęby przeduie; lady tćj kości już u małp napotykamy. Małpy także mają więcćj jak człowiek jednę kość pacierzową; rozmiary ich ciała nie są takie jak u ludzi. Głowa u małp stanowi szdstą część długości ciała, kiedy tymczasem u człowieka jest ona ledwo ósmą częścią jego wysokości, nasze bowiem nogi są dłuższe.
inny jeszcze ważny skutek naszój wyprostowanej postawy widzimy w naszćj miednicy, którćj położenie więcćj jest ukośne w małpach i czworonożnych zwierzętach, niż w mężczyźnie i kobiecie; wynika stąd, że kości kuprowe u nas ku środkowi cofnięte, u małp przeciwnie w tył wystają a u zwierząt czworonożnych przedłużają się w ogon. Dla tego to pochwa samic zwierzęcych ma kierunek równoległy względem osi pacierzy kuprowych; samice te wydają płód i wodę w tył ciała: samce tćż zbliżają się do nich z tyłu (te-nus praeposteraj (1); inaczej rzecz się ma u małp, a nadewszyst-ko u kobiet, których muićj więcćj prosta postawa ciała sprowadza naprzód otwór pochwy. W takim razie kierunek maciczno-pochwo-wego kanału idzie ukośnie od przodu ku tyłowi, a stąd i woda odchodzi na przód; ta jest strona płciowego zbliżenia (remis anti-ca), stąd także wynikają trudniejsze porody, dla ułatwienia których zalecają kobietom siadanie w kuczki, na wzór zwierząt ssących. Nie byłoby tej trudności gdyby ludzie mieli ogon i chodzili na czworakach, jak mówili kłamliwie niektórzy podróżnicy.
W rzeczy samćj, ponieważ u czworonożnych zwierząt kanał pochwy idzie w kierunku pacierzy kuprowych, a ogon czyli przedłu-
(i) Wil. Ten Rhyne zapewnia, źe Hottentoci naśladują zwyczaj małp, venus praepo* stera, na wzór zwierząt i niektórych gatunków raalp afrykańskich.