238
duje się zraysłowemi wrażeniami, niż ma skłonności do umysłowego rozpamiętywania; cały on żyje w swych żądzach cielesnych, lubi namiętne rozrywki, zabawy, taniec, pantominy; więcćj czuje niz myśli. Jego pojęcie zwykle jest tępsze niz u człowieka białego, jakieśmy to juz powiedzieli; cały nawet jego skład zbliża się nieco podobieństwem do układu orangutana. Każdy zna ryjkowaty kształt gęby murzyna, jego wełniaste włosy, jego grube wargi, jego szeroki, przypłaszczony nos, jego cofniętą w tył brodę; okrągłe, równe z głową oczy, po tych cechach łatwo go poznać można choćby nawet był biały między Europejczykami. Czoło Murzynów jest niskie, zaokrąglone, głowa w skroniach ściśniona, zęby osadzone są ukośnie i wystają (1). U wielu Murzynów golenie są wygięte; prawie u wszystkich małe są łydki, kolana zawsze nieco zgięte, chód jak człowieka znużonego, ciało i szyja na przód podane, kiedy tymczasem pośladki mocno w tył wystają. Wszystko to prawdziwe nadaje mu do małp podobieństwo, a jak te fizyczne cechy łatwo wpadają w oko, tak również widzićć je można w mo-ralnem jego usposobieniu. Murzyn rodzi się, podobnie jak małpa, ze skłonnością do naśladowania; zna on umysłową wyższość białego człowieka, dosyć łatwo znosi niewolę, o nic się nie troszczy i jest bardzo leniwy. Takie przymioty okazują miękkość duszy. Uważać jeszcze trzeba, że podane na przód pochyłe zęby nie dozwalają mu wymówić głoski R; toż samo spostrzegają na Chińczykach ; i to jeszcze zasługuje na uwagę, że wszystkie te ludy są, z natury, bardzo bojażliwe; kiedy przeciwnie wszystkie ludy północne doskonale i łatwo tę głoskę wymawiają; dla tego często ona przypada w ich językach; właśnie też te ludy pełne są odwagi i niepokonanego męztwa. Głoska ta wchodzi w większą część wyrazów, które u nich znaczą obelgę, przekleństwo, wyrażają gniew', a dobitne jej wymawianie zależy od pionowej osady zębów; w miarę bowiem jak zmniejszają się żuchwy, występuje na przód czoło, większy jest mózg, więcej okazują dzielności umysłowe władze
(1) Kształt żołądka a Murzyna jest równie/, bardziej zaokrąglony w części zwanej workiem, jako u małp, aniżeli n białego człowieka, jak to uważał Soemmerring (Remar-ques sur lestomnc humuin)•, i tak żołądek Murzyna bardziej jest kulisty i wyraźniej wznosi wyżej nad zetknięcie kanału pokarmowego niż u Eropejczykow. Przez ten więc główny organ, Murzyn bliższy jest małp niż człowiek białej rasy.