scandjvutmp3601

26

czworonożne zwierzęta, mają stosunkowo więcej mózgu niż zwierzęta wielkie.

I tak, słoń ważący do pięciu tysięcy funtów, według Allen Moulins, ledwo ma siedm funtów mózgu, czyli dwa razy tyle jak człowiek, pomimo że głowa jego zdaje się nadzwyczaj wielka: lecz między ścianami jego czaszki są obszerne komory, w których jest siedlisko jego zmysłu powonienia. Wół ważący siedm do ośmiuset funtów, nie ma więcej nad szesnaście do dwudziestu uncyj mózgu, co przecież wynosi najwięcój 500 setną część wagi ciała.

U zwierząt mięsożernych, np. u kota mózg wynosi 100-tą lub 150-tą część; mniejszy jest we psie i wilku; różnica ta bywa od 150-ćj do 250-ej części.

U zwierząt gryzących, czyli ziarnami się żywiących, mózg bywa większy; stanowi bowiem blisko 200-tą część w zającu, albo 149-tą w króliku. Szczególniej znaczny jest w małych gatunkach myszy. Te miewają mózg wynoszący 7G-tą a nawet u drobnych myszy 50-tą część wagi ciała. A tak im mniejsze jest zwierzę tćm mózg w nićrn okazuje się większy.

U małp mózg miewa znaczną objętość; magot tej co lis wielkości, więcćj od niego ma mózgu, jak utrzymuje Willis, pomimo że obadwa okazują się równo chytre i złośliwe. Małpa (simia troglo-iłytes), młody żoko, dwadzieścia sześć cali angielskich wysokości mający, rozczłonkowany przez Edwarda Tyson, miał jedenaście uncyj i siedm drachm mózgu, to jest blisko tyle co człowiek dorosły, w stosunku do wielkości ciała, a nawet więcej, według zdania BufFona; lecz wypadało porównać tę wagę ludzkiego dziecięcia, a wtedy pokazałoby się, że człowiek obdarzony jest większą massą mózgu niż zwierzęta. Mózg dziecka ledwo 13 uncyj ważący, według Soemmeringa, waży 23 uncyj po dwóch latach jego wieku, 36>_/2 w szóstym roku, a 3 funty czyli 50 uncyj w wieku dojrzałym. U dziecięcia, móżdżek stosunkow'0 większy jest niż u dorosłego człowieka i powiększa się aż do dojrzałego wieku: massa szara wszędzie się wów^rczas widzieć daje.

Zdarzyło mi się uważać, że sześcioletnie dziecię miało mózg wynoszący 22-gą, u innych 30-tą lub 35-tą część wagi całego ciała. Mężczyzna dorosły, chudy, ważący do stu cztćrdziestu lun-