scandjvutmp11a01

273

skiego, nie tracą miesięcznie więcej nad sześć lutów. Lecz pewna jest ze Europejki przeniósłszy się do Indyj, większy ponoszą upływ a nawet częściej wystawione są na poronienia, jak pod umiarkowan-szym niebem. (1)

Zachodzi nawet różnica we własnościach regularnego upływu, stosownie do klimatu i pory roku; jeżeli w klimatach europejskich nie różni się on od krwi zwyczajnej, tedy w krajach gorących słuszny daje powód biednym kobietom do usuwania się, w krytycznych na nie czasach, od towarzystwa innych ludzi. Okazuje się to nie-tylko na kobietach w Arabii i na Wschodzie, jak niektórzy mniemali, ale nawet i na dzikich Amerykankach.

Wydzielanie się mleka zdaje się być w związku z peryjodyczną słabością kobiebą; Islandki bowiem, równie jak wszystkie kobiety krajów bardzo zimnych, mają wtedy nader mało mleka, Zapewniają nawet niektórzy, że tylko przez trzy lub cztery dni [dają piersi dzieciom, a zresztą karmią je mlekiem zwierząt. Połogi mają bardzo trudne (2). Lecz kobiety w Egipcie, na wyspie Ceylan i w większej części krajów gorących i wilgotnych, swoją dużą piersią, karmić mogą bardzo długo. Mniejszą zaś pierś i mniej mleka mają kobiety w okolicach, gdzie grunty są suche, wysokie lub wystawione na mocne wiatry, jak up. w Marsylii, w dawnej Prowancyi, w Kastylii i t. p. Mówią przeciwnie że w bagnistych okolicach Krymu, mężczyźni bywają zdatni do karmienia dzieci swą piersią, tak dalece limfatyczna jest ich konstytucyja (3).

(1J Więcej w tym względzie wiadomości iv Historyi naturalnej rodu ludzkiego, tom I, część III, art. 2.

(2)    Horrebow, Hi»t. d'Islande et. obt. str» 316. Dzicy nie dają wcale pomocy rozwiązującym się kobietom. Przekonani są oni ze natura sama sobie da radę, i sądzą łe my garbatość i iuae ułomności winniśmy zręczności naszych akuszerek i troskliwości naszych mamek.

(3)    Comment. acad. teienc. Petropol. tom III, str* 278.

35

Virej, Hist. NatTom II.