scandjvutmp5b01

61

żywotną, okazują każda właściwą sobie sympatyją dla odpowiedniej części innćj osoby; działając zaś jedne na drugie, przesyłają sobie nawzajem wszelkie wrażenia; każdy organ obrębem swej czułości, zachodzi w obręb czułości innego organu, i tak działania szczególnych części udzielają się ogółowi.

Lecz skądże wynika potrzeba podobnych wrażeń w innem ciele? Pochodzi ona, jak się zdaje, z naszego składu organicznego; łatwo bowiem spostrzedz możemy, że ciało człowieka i większćj części zwierząt składa się z dwóch połów wzdłuż jedna z drugą jakby sklejonych; dla tego mamy dwoje oczu, dwoje uszu, dwoje nozdrzy, dwa półkola mózgu, dwie nogi, dwie ręce, i t. d. Części na środku ciała leżące jako to język, i t. d., równie złożone są z dwóch do siebie podobnych połów środkiem jakby zszytych Ten dwójny skład organów zmysłowych, daje nam dwojne wrażenia fizyczne; a że nabywamy ich jednocześnie, przeto zdaje się nam jakby były pojedyu-cze, proste, gdy łączą się one w jednę całość podobnie jak nasze dwójne organy.

Wszystkie wrażenia odbieramy przez organy dwójne, prawie równą mające siłę, czyli równo-władne; nasze więc wyobrażenia i nasze pojmowania są dwójne, dwiema jednocześnie przychodzą drogami; przyzwyczailiśmy się do nich od dzieciństwa. Przez takie to przywyknienie i dwójny skład naszego mózgu, szukamy koło siebie dwójnych obrazów. Dla tego to lubimy symetryją w przedmiotach; dla tego wpada nam w oko zgodność, dla tego mamy upodobanie w porównywaniu, w postrzeganiu między rzeczami związków, stosunków; dla tego bawi nas wszelka harmouija i jedno-brzmienność. Każdy odosobniony przedmiot zdaje się nam niejako oderwanym ułomkiem pasma istot; lubimy tylko jedność powstałą ze zbiegu dwóch zupełnie sobie podobnych, wszystko bowiem jest do czegoś względne; wszystko na świecie ma z.czemsiś jakiś związek i jest w harmonii, nie wyjmując od tego samej niezgody.

Ta więc zasada zjednoczenia odpowiedniości w nas istniejąc a, wypływać się zdaje z naszego układu dwójnego; mamy tego niezaprzeczone dowody we wszystkich zwierzętach mających ciał o z dwóch równych połów złożone, kiedy tymczasem jedno dwusko-