0388

mocniej i nad ulicami Monfalcone i w samej stoczni coraz więcej wznosiło się kurzu. [...] Dużą przyjemnością było posiadanie samochodu. Wcześnie rano w niedzielę wyjeżdżaliśmy zwykle z żoną na dalszą wycieczkę w piękne okolice Triestu, często jechaliśmy do Abazii⁵⁰, do Fiume⁵¹, innym znowu razem do Wenecji. Drogi wszędzie w Italii były świetne. Tylko raz podczas pobytu w stoczni wypadły dwa dni świąt i wtenczas pojechaliśmy w Dolomity, gdzie w porównaniu z ciągłym upałem na nizinie, nawet w dzień było przyjemnie zimno, a na niedalekich wierzchołkach widniał śnieg.

Wszystkie okna w hotelu były zabezpieczone siatkami przeciwko komarom. Nie mogło to jednak ochronić przed penetracją kilku tych owadów po pokoju i w czasie lata zabierało mi zwykle pół nocy, zanim wytropiłem i wymordowałem wszystkie. A potem niewiele godzin snu pozostawało.

13 maja rano konsul Dygat zatelefonował do mnie z Triestu, że marszałek Piłsudski nie żyje. Wiadomością tą byłem przybity i nie chciało mi się wierzyć, że to prawda. Nie zdarzyło mi się i nie miałem szczęścia spotkać Marszałka. [...] Byłem dumny, że spotkał mnie zaszczyt dowodzenia statkiem „Piłsudski”. W pracę na stoczni wkładałem cały zapał i energię z myślą, że gdy przyjedziemy do Gdyni, Marszałek przecie zechce zobaczyć okręt, który nosi jego imię, a który będzie potem niósł naszą banderę do zakątków świata, gdzie nas tak mało jeszcze znają, ale gdzie imię Wodza prawie zawsze jest znane.

I tak niezmiernie ciężko było pozostawać w tych dniach z dala od kraju w Monfalcone. Tak bardzo chciało się pojechać do Polski. Nadeszła jednak depesza od dyrektora Leszczyńskiego, w której przesyłał rozkaz marszałka Rydza-Smigłego. Skomunikowałem się z konsulem Dygatem i ustaliliśmy, że na statku, w salonie głównym odbędzie się nabożeństwo żałobne.

Salon zupełnie jeszcze nie był wykończony, dopiero rozpoczęto malować oszalowanie drewniane. Ołtarza nie zaczynano jeszcze składać. Jednakowoż na skutek zarządzenia dyrekcji

⁵⁰    Abazia — włoska nazwa miejscowości Opatija.

⁵¹    Fiume — włoska nazwa Rijeki.

382