,vr«jwki y.Ttcrt# Arnii wifci Mi
ISBN *1*1041 •HMM.C By WN K*N ®)l
Retoryka Ryifga II
Likurga. a również w Tebuch państwo zaczęto kwitnąć, odkąd filozofowie doszli do władzy IM.>
XI. Kolejny (sposób argumentowania] opiera się na istniejącym juz rozstrzygnięciu w takiej samej sprawie, w podobnej lub stanowiącej jej przeciwieństwo (Dowodzenie na lej zasadzie ma szczególną siłę przekonywania] zwłaszcza w przypadku, jeśli w ten sposób wszyscy zawsze rozstrzygają tę sprawę, a przynajmniej większość; jeśli jest to sąd wszystkich lub większości ludzi mądrych albo szlachetnych, bądź samych sędziów, bądź tych. z których zdaniem sędziowie się liczą, łub tych. których decyzji nikt nic śmie się przeciwstawić, np. władców, lub tych, wobec których nic przystoi okazywać innego zdania, jak np. wobec bogów, rodziców, nauczycieli. Argumentem tym posłużył się np. Auloklcs występując przeciwko Mejksidcmidcsowi. gdy powiedział:
Jeśli Kumemdom mc przyniosło hańby uznanie wyroku Arcopagu 10 czyż miałoby ją przynieść
Mejksidenńdesowi?
Albo jak powiedziała Safona:
śmierć jest ziem. bo lak postanowili bogowie, w przeciwnym bowiem przypadku sami by umierali m\
Podobnie też powiedział Arystyp do Platona, kiedy wydało mu się. żc ten mówił coś zbyt autorytatywnie,M: „Nasz wspólny przyjaciel (a miał na myśli Sokratesa) nigdy w len sposób nie przemawiał". Na lej samej zasadzie Agcsipolis zapylał Apollina w Delfach, otrzymawszy wcześniej wyrocznię [Zeusa] w Olimpii, czy jego zdanie w tej sprawie jest takie samo, jak jego ojca. zakładając, ze Apollin I3W a będzie się wstydził zaprzeczyć swemu ojcu mv. Isokrates zaś argumentując, żc Helena była uczciwą niewiastą, pisał, że laki był przecież sąd Tczcusza. Parys był zaś szlachetnym człowiekiem, ponieważ boginie wybrały go na swego rozjemcę 1,u.
IM Solon swym ustawodawstwem z 594 r. p.n.e. s*wxirzył podstawy dla dcmoktacji ateńskiej: Likurr legendarny król i prawodawca Sparty (różnic datuje sic jego życie: XI - VIII w. p.n.e.). Jemu pc/.ypUywano wprowadzenie charakterystycznego dla Sparty ustroju, na którego czele siali dwaj królowie. urzędnicy zwani ciotami i arystokratyczna rada. W Tebach natomiast działali aktywnie pitagorejczycy. Za ich ucznia i „filozofa" uchodził Kpaininondas (ok. 420 - JtSO), za którego rządów Tcby osiągnęły największy w swej historii potęgę polityczną.
"* Podstawę argumentacji su nowi w tym przypadku autorytet poprzednich rozstrzygnięć. stąd w języku łacińskim nazywano ten topos: Jocus c.\ aucioriiMc". O jego znaczeniu w wymowie doradczo-politycznei zob. Kwmtylian. Insi wal VII, 37.
”* Autokles. mówca i polityk ateński, strateg w latach 368 i 362 p.n.e. Jego przeciwnik w ptocesic jest osobą nieznaną. Autokles odwołał sic w tym przypadku do sytuacji z procesu nad Orestesein z Orertei Ajschylosa (Kumenitly 740 i n.).
Por. Sappho. frg. 137 {Por tac łyrici Graeci. vol. I - III. ed. Th. Bergk. wyd. 6. Berlin 1952).
"4 Arystyp z Cyieny (V ■ IV w.), uczeń Sokratesa, założyciel filozoficznej szkoły zwanej „cyrcnejską". krytycznie ustosunkowany do Platona, zwłaszcza po jego pobycie na dworze tyrana Syrakuz. Dionizjosa II
"* Agcsipolis, król Sparty w latach 394- 380. Pytanie skierowane do wyroczni wiązało się z planowaną wyprawą przeciw Argołidzic (por Ksenofoni, Htll IV 7 2; Plularcb. Moralni 209)
,1ł Por. Isokrates. Heltna 18-38, 41 nn
156