291

Sytuacja osób niepełnosprawnych w domach pomocy społecznej 291

domowników, ale także uczą zachowań prospołecznych, odpowiedzialności, obowiązkowości, a jeżeli są dokumentowane na kasetach wideo, taśmach magnetofonowych, fotografiach, mogą stanowić doskonałą okazję do zajęć prowadzonych później w domu, np. metodą terapii wspomnieniami. Nie podważając wartości wspomnianych imprez należy podkreślić, że życie przecież nie składa się tylko z imprez i na jego kształt u mieszkańców domów pomocy społecznej, jak i wszystkich innych ludzi składają się przede wszystkim dni powszednie i ich stałe schematy, począwszy od atmosfery przebudzenia rano do momentu zasypiania wieczorem. Są to bardzo ważne z punktu widzenia psychologicznego i pedagogicznego momenty dnia. O wartości życia świadczą też dni świąteczne, zwłaszcza tak wielkie i rodzinne święta, jak Boże Narodzenie (szczególnie Wigilia), które powinny przebiegać w bardzo uroczystej atmosferze. Potrzeba aktywności jest podstawą sensu życia i jeżeli nie jest odpowiednio zaspokajana, powoduje wycofywanie się z życia, prowadzi do izolacji i przekonania o bezwanościowości.

Bibliografia

Balcerek M.: Rozwój wychowania i kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo. Warszawa 198!.

KościeJska M.: Społeczne funkcjonowanie osób upośledzonych umysłowo. „Nowiny Psychologiczne PTP 5/1987,

Kościełska VI.: Psychologiczne podstawy organizacji życia dzieci i dorosłych upośledzonych umysłowo w domach pomocy społecznej. ..Nowinv Psychologiczne", PTP 1/1989.

Lausch-Żuk J.: Funkcjonowanie domów pomocy społecznej w aspektach: potrzeb, oczekiwań i możliwości osób z głębszym upośledzeniem umysłowym. W; Informator społeczny nr 7 (II) 1994. WZPS Poznań.

Nowak-Lipińska K.: Pytania o miejsce edukacji seksualnej w systemie rehabilitacji osób z głębszym upośledzeniem umysłowym. W: Dykcik Wł. (red.): Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych Poznań WSE - UAM 1996.

Nowak-Lipińska K.: O ignorancji sfery erotycznej osób głębiej upośledzonych umysłowo. W: Kawula S,, Machei H. (red.): Młodzież a współczesne dewiacje i patologia społeczna. Gdańsk - Toruń 1994.

Tarkowska E.; Życie codzienne w domach pomocy społecznej. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Warszawa 1994.