327

A HibUl. IM1U.1 ,Vv».    r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS >W2

327

10 10 ROZTWORY GAZÓW W CIECZACH

dla / = 1    s = n + 2-f = 2

dla / = 2    $ = I

dla / - 3 j = 0

Dla układu składającego się z H.O i NaCl (» = 21 w przypadku / = 1 znajdujemy

s=n+2-f=2+2-1=3

Układ zawierający tylko fazę ciekłą (roztwór NaCl) jest trójzmienny. Można w nim dowolnie zmieniać- w pewnym zakresie temperaturę, ciśnienie i stężenie soli Gdy liczba faz wzrośnie do 2. a więc na przykład gdy roztwór będzie w równowadze z parą wodną,

5=2+2-2=2

Wyznaczając temperaturę i stężenie roztworu, określamy jednocześnie prężność pary nasyconej. Układ staje się jednozmienny dopiero wówczas, gdy pojawi się w nim jeszcze jedna faza. np. chlorek sodu w stanic stałym:

s=2+2-3=1

co wskazuje, że prężność pary nad roztworem, który jest obecnie roztworem nasyconym, zostaje jednoznacznie określona przez, wybór temperatury.

Z reguły faz wynika wreszcie, ze największa liczba faz w układzie HjO-NaCI, osiągana dla s = 0, wynosi

f=n+2-s=2+2—0=4

Układ jest wówczas niezmienny. Stan taki zastaje zrealizowany, gdy w temp. 273,30 K obok pary wodnej, roztworu nasyconego, kryształów bezwodnego NaCl pojawią się także kryształy dihydratu NaCl 2H_:0, tworzące nową fazę stalą

10.10. ROZTWORY GAZÓW W CIECZACH

W paragrafie 10.1 określono roztwór jako układ jednofazowy wieloskładnikowy. Zależnie od stanu skupienia wyróżniono roztwory gazowe, ciekle i stale. Podstawowe informacje o mieszaninach gazowych podano w p. 6.3, o roztworach stałych w p. 7.14. Ten i następne paragrafy poświęcone są roztworom gazów i ciał stałych w cieczach.

Rozpuszczalność gazów w cieczach na ogół nie jest duża. Wyjątkowo duże rozpuszczalności wykazują gazy. których cząsteczki wchodzą w oddziaływanie chemiczne z cieczą, np. amoniak lub chlorowodór z wodą

Rozpuszczalnością gazów nic wchodzących w reakcje z. cieczą rządzi prawo Henry'ego (1803 r), stwierdzające, że w stałej temperatuize masa, in, gazu rozpuszczonego w określonej objętości cieczy jest wprost proporcjonalna do jego ciśnienia, p. nad cieczą:

(10.34)

m — k ■ p