>o\vicm zwrot wektora dl określony jest przez zwrot prądu / w przewodzie, /godnie ze wzorem (4.20), potencja! wektorowy wytworzony przez prąd i płynący w przewodzie jr/ybiera postać
<“ r di
4jt r
(4.23)
A(x, y
c
srzy czym drogą C całkowania jest oś rozpatrywanego przewodu, a r jest odległością dementu dl od punktu obserwacji (.x, y, z).
Jeżeli obszar v ograniczony jest powierzchnią walcową o tworzących równoległych 3o osi Oz układu współrzędnych prostokątnych, a prąd płynie w kierunku tej osi (J=I,/,), przy czym gęstość prądu nie zależy od zmiennej 2, to pole jest dwuwymiarowe i zależy tylko od zmiennych x, y. Potencjał wektorowy jest wówczas równoległy do osi Oz, czyli \=AZ1z i wewnątrz obszaru v spełnia dwuwymiarowe równanie Poissona
(4.24)
(4.25)
d2Az d2Az
"ś*r+a?'
i na zewnątrz tego obszaru — dwuwymiarowe równanie Laplace’a
d2Az d2Az ~fa2+~d~y2~°'
Podstawowym rozwiązaniem tych dwóch równań jest (por. wzór 2.35) zależność
Az(x, y) = f Jz{x, /) In d.x'd/, (4.26)
2ir J r
s
gdzie: r = V(x—x')2 + (.v —y')2, a S oznacza przekrój poprzeczny walcowego obszaru 0.
Rozpatrzmy w obszarze pola magnetycznego powierzchnię S ograniczoną krzywą zamkniętą C. Strumień magnetyczny przez tę powierzchnię wyraża się wzorem
0— |B-dS = JrolA-dS,
s s
bowiem B=rot A. Na podstawie twierdzenia Stokesa mamy
<f A ■ dl— j rot A ■ dS,
CIS} s
wobec czego
(4.27)
<P — f A-dl.
C(S>
Oznacza to, że strumień magnetyczny przez powierzchnię S równa się calce liniowej po tencjału wektorowego wzdłuż krzywej brzegowej tej powierzchni.
4.3.3. Potencjał wektorowy pierścienia kołowego
Na rysunku 4.8 przedstawiony jest pierścień o promieniu R, wykonany z cienkiego przewodu i przewodzący prąd i. Wprowadzimy układ współrzędnych walcowych r, 0, 2. Ze względu na symetrię układu, potencjał wektorowy ma tylko składową Ae, czyli \ =
A
(4.28)
pd/ic:
/?•=>/z*+R2 + r2 — 2Rr cos 0,
.* dumą c:i(kowania jest oś pierścienia. Liniami pola wektora A są okręgi, których środki znajdują się na osi Oz; przykfadem jednej linii pola jest okrąg C na rys. 4.8.
Ponieważ df= RdO, a dl tworzy kąt 0 z wektorem A, więc rzut dl na kierunek tego wektora jest równy di cos 6, wobec czego wzór (4.28) można przedstawić w postaci
2rc
(4.29)
A=A„=-
fi0Ri C cosfldfl
.! yJz2+R2+r2—2Rrcosfl
Wprowadzamy zmienną całkowania
n—0
wobec czego
cos0=cos(ji—2ę>)= — cos2fł = 2 sin2 <p — 1, a ponadto pu wykonaniu prostych przekształceń otrzymujemy
yJz2+R2+r2—2R r cos 9=—— sin2 i
k
k2=-
4 Rr
z2+T«'+r)"2‘
i*
(4.30)
jR j’ 2 sin" <p-l k\ \ / , ■ , d‘P'
’ r .1 v I — k1 s i n' <p i"