Wstęp do nauki o komunikowaniu - Walery Pisarek - iLibrary Reader |
Ircd || (°P ||b£N | |||||
m & ® - a a |
□ |
□ |
S? ^3 Limit wydruku: 10 |
Strona 35/344 |
O © £) & |
W. Pisarek Wjffp rfo ii.iwAi o fcomuiHfow iiujii. Warnawa 200*.
ISBN 978-83-60S0I-14-6,0 by WAlP 2004
Przewartościowaniu ulegają też nazwy tych zachowań i ról. W latach 50. w PRL nikt się nie przyznawał, że jest dzieckiem badylarza czy kułaka, tak jak teraz mało kto się przyznaje do partyjnych rodziców. I znów nie jest ważne, czy się rzeczywiście było synem powiatowego króla pomidorów, córką I sekretarza, czy bratem szefa mafii. Liczy się to, za kogo się uchodzi, jak się zostało zdefiniowanym. Rzeczywistość „w sobie” i „dla siebie” istnieje niezależnie od poznających ją i opisujących podmiotów, ale rzeczywistością „dla ludzi” jest tylko ta, którą oni sami na własny użytek zdefiniowali.
W ten sposób omówiliśmy sześć elementów składających się na model aktu komunikowania, przedstawiony kilkadziesiąt lat temu przez Romana Jakobsona jako podstawa wyróżnienia sześciu funkcji mowy (Jakobson 1954, Sebeok 1960) (zob. s. 157).
Akt komunikowania wedle tego modelu miałby polegać na tym, że nadawca, korzystając z kontaktu, zwanego częściej kanałem5, który łączy go z adresatem, wysyła do niego przekaz sformułowany w pewnym (znanym adresatowi) kodzie a odnoszący się do (znanego adresatowi) kontekstu. Zwróćmy na koniec uwagę, że w punkcie wyjścia tego modelowego aktu komunikowania nadawcę i adresata łączy wspólnota kontaktu, kodu i kontekstu. O różnych kodach, mediach, warunkach fortunności aktu komunikowania i jego funkcjach będzie mowa w następnych rozdziałach. Tu jeszcze chwilę uwagi poświęcimy kilkunastu ważnym pojęciom używanym w opisach odbioru mediów masowych.
Recepcja, czyli odbiór mediów (masowych), a raczej przekazów przez nie transmitowanych, jest procesem poznawczym, na który składa się: 1) percepcja (czyli postrzeganie) bodźców wzrokowych i/lub słuchowych, 2) rozumienie, 3) interpretacja (aprobata lub negacja), 4) zapamiętanie i 5) wykorzystanie. A więc percepcja przekazu to pierwsza faza jego recepcji, obejmującej też zrozumienie i aprobatę (albo odrzucenie), a przynajmniej zapamiętanie choćby wybiórcze (częściowe wskutek selekcji) przeczytanych, wysłuchanych lub obejrzanych treści i ewentualne zachowanie się z ich uwzględnieniem.
Miarą recepcji przekazów i mediów jest wielkość jej zasięgu, wyrażana bądź w liczbach bezwzględnych osób, które dany przekaz lub dane medium zauważyły, zrozumiały, zinterpretowały, zapamiętały czy wykorzystały, lub w liczbach względnych określających udział takich osób w całej populacji. Zależnie od tego, której
5 Rację ma M. Tokarz, pisząc: „Pojęcie kanału komunikacyjnego nie ma w literaturze stabilnej treści". Traktuje się kanały czasem jako synonim narzędzi komunikowania, mediów, środków komunikacyj nych, nośników przekazu. A dla Tokarza kanał to rodzaj bodźców zaangażowanych w komunikację, a więc np. kanał akustyczny albo wizualny (Tokarz 2006: 21).
Itelix iLibrary Reader