Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20093623

Wstęp do nauki o komunikowaniu - Walery Pisarek - iLibrary Reader

E3 & O"    O □    §& Limit wydruku: 10

Strona 173/344

II IeP

ick O O Y*j l (">■/ 1

_Następna strona (Page Down)|

Spis treści - Wstęp do nauki o komu.

W. 1'uarek Wslff <h iMiifti i' Awmmfcouwm/. Wiriuw* 2UOS. ISBN 978-8)-(<050I-I4-6, C by WA.P 200*

pi osuwyui {ićoj

0 2. Rodzaje prasy (126)

0 3. Kryteria klasyfikacji prasy drukowanej (128)

£3 4. Typologia gazet (131)

£3 5. Typologia czasopism (134)

Q 6- Typologia stacji radiowo-telewizyjnych (140)

0 7. Sieci komputerowe (144)

0 8. Agencje informacyjne (145)

0 9. „Nowe media" (146)

0 10. Typologia krajowych systemów medialnych (149)

0 11. Koncepcje

dziennikarstwa (152)

0 12. Pytania i zagadnienia kontrolne (155)

63 Rozdział vm. Funkcje komunikowania (156)

£3 1. Funkcja a rola (159)

£3 2. Klasyfikacje funkcji komunikowania (163)

Q 3. Wpływ mediów na społeczeństwo (177)

0 4. Pytania i zagadnienia kontrolne (181)

63 Rozdział IX. Główne orientacje w badaniach komunikaqi publicznej (182)

0 l. Badania na Wschodzie (184) 0 2. Badania na Zachodzie (186)

ffl O 3. Orientacje w nauce o

komunikowaniu masowym (190)

0 4. Teoria zintegrowana (198)

5. Pola zainteresowania badawczego (200)

0

0

0

6. Organizacje i towarzystwa naukowe (206)

7. Pytania i zagadnienia kontrolne (208)

63 Rozdział X. Tradycje badań nad komunikowaniem masowym w

Funkcje komunikowania \J^)

w świetle założeń programowych orientacji badawczej znanej pod nazwą uses and gratifications - użytkowanie i wynagrodzenie. Wprawdzie idea określania funkcji prasy według tego, jakie potrzeby społeczne (lub indywidualne) zostają przez nią zaspokajane, nie jest nowa, ale dotąd nie spotkała się powszechnie z życzliwym

przyjęciem¹. W gruncie rzeczy poza nazewnictwem nie wnosi tu wiele nowego,

albowiem trudności związane z wyodrębnieniem i klasyfikacją funkcji zastępuje trudnościami ujawniania i klasyfikacji potrzeb". Jeżeli jednak nawet przyjąć, że te koncepcje nie rozwiązały problemu funkcji komunikowania masowego, to przecież spowodowały, że trudno dziś opisywać funkcje prasy, radia i telewizji, nie wspominając o tym, czy się je wyróżnia ze względu na nadawcę, czy ze względu na odbiorcę.

Ponadto pomimo zdecydowanej krytyki teorii uses and gratifications w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, po upływie 30-40 lat można się spotkać z opinią, że nie ma lepszego wyjaśnienia mechanizmu odbiorczej selekcji zawartości mediów.

Z chwalebną ostrożnością na początku lat 70. ubiegłego wieku pisał Schramm:

Bardzo duża część komunikowania [a więc nic całość komunikowania - WP] z punktu widzenia celów nadawcy daje się zakwalifikować do jednej z czterech następujących kategorii: (1) informowanie, (2) uczenie, (3) podobanie się, (4) przekonywanie; i odpowiednio z punktu widzenia celów odbiorcy do którejś z kategorii: (1) rozumienie, (2) uczenie się, (3) cieszenie się, (4) decydowanie (Schramm 1971: 19).

Orientacja uses and gratifications spotkała się z krytyką, która zresztą nic zaszkodziła jej karierze, w samej Wielkiej Brytanii, a więc tam, gdzie się narodziła. Por.: „Po pierwsze, problematyczne jest zarówno przypuszczenie, że ludzie aktywnie korzystają z mediów (uses), jak prawdopodobieństwo, że określone programy zaspokajają swoiste potrzeby (gratifications). Po drugie, program może faktycznie zaspokajać inne potrzeby niż te, które respondent jest w stanic zidentyfikować. Wiele programów rozrywkowych, na przykład, może informować lub dawać orientację, chociaż jest mało prawdopodobne, że odbiorca rozpozna to lub przyzna, że taka jest ich pierwotna funkcja. (...1 W ten sposób zamiast problemu, które potrzeby są zaspokajane przez jakie rodzaje programów, pojawia się problem, które grupy społeczne, jakie żądania wobec mediów wysuwają" (Golding 1974: 11).

Podręczniki reklamy wymieniają zwykle osiem podstawowych potrzeb człowieka: (1) jedzenie i picie, (2) wygoda życia, (3) poczucie bezpieczeństwa, (4) prestiż społeczny, (5) aprobata spo-leczna, (6) zdrowie i długie życie, (7) kontakt z płcią odmienną, (8) dobro bliskich osób (Ca: 1971: 91). M. Krampen wyróżnia trzy rodzaje potrzeb: (1) organiczne (wśród nich: odżywia kontakty seksualne, inne potrzeby fizjologiczne), (2) społeczne (wśród nich: kontakty mięć ludzkie, autorealizacja, panowanie lub uległość, bezpieczeństwo), (3) kulturalne (artystyczne i ńlozończno-religijnc) (Krampen 1970: 29-53).

Zapisano zrzut ekranu

kliknij, aby wyświetlić