120 ■Aneks
ścisłe powiązania i zależności funkcjonalno-przestrzenne Ziemi Elbląskiej z aglomeracją Gdańska oraz portami Bałtyku.
Nie wzięto pod uwagę zawartych w ekspertyzach opinii o braku możliwości rozwoju Elbląga poprzez współpracę z byłym województwem olsztyńskim. Niestety przesłanki i układy polityczne wzięły górę nad racjami ekonomicznymi, kulturowymi i gospodarczymi. Dwuletni okres przynależności Elbląga do województwa warmińsko-mazurskiego potwierdził, że inne problemy dotyczą Elbląga i jego okolic, a inne Olsztyna i regionu olsztyńskiego. Wskaziyą one nie tylko na odmienne dążenia, ale także na inne metody rozwiązywania rozbieżnych interesów obu regionów. W elbląskich konsultacjach prawie dziewięćdziesiąt dziewięć procent głosuj ąćych jednoznacznie opowiedziało się za przynależnością Elbląga do województwa pomorskiego. Do chwili obecnej wynik konsultacji elbląskiej nie został pozytywnie rozpatrzony przez organy, które do 31 grudnia 2000 roku winny dokonać oceny podziału terytorialnego kraju. Z dokumentu oceny rządowej wynika, że planowana korekta podziału terytorialnego będzie tylko działaniem „kosmetycznym”. Politycy niechętnie widzą możliwość przejścia Elbląga do województwa pomorskiego, gdyż województwo warmińsko-mazurskie może stracić rację bytu.
Osiągnięcie przez elblążan postawionego celu stanęło pod znakiem zapytania. Przyczyną tego jest brak wypracowania prawnego modelu uwzględniania opinii społeczności lokalnej w rozstrzyganiu o zmianach w podziale terytorialnym kraju. Taką sytuację wykorzystują organy władzy. Wszelkie działania władz centralnych powodują jedynie odkładanie w czasie decyzji rozstrzygającej o przynależności terytorialnej Elbląga. Sytuacja ta nie wpływa pozytywnie na rozwój miasta i regionu. Budzi także wątpliwości społeczeństwa co do skuteczności idei samorządności tworzącej podstawy państwa demokratycznego, W chwili obecnej konsultacje społeczne dla Elbląga okazały się tylko „sukcesem organizatorów” ze względu na uzyskany wynik, Natomiast nie osiągnięto skutków prawnych w postaci zmiany przynależności wojewódzkiej do Pomorza Gdańskiego, O odniesionym sukcesie można jedynie mówić w kontekście społecznym, gdyż przeprowadzone konsultacje doprowadziły do konsolidacji społeczności Elbląga oraz lokalnych polityków.
Różnorodność form i złożoność zjawiska konsultacji winny stać się podstawą do podejmowania wnikliwych analiz, dokonywanych przez organy władzy. Konsultacje przeprowadzone w Elblągu świadczą o ogromnej wadze rozstrzyganego problemu, jaki stoi przed elblążanami. Czasami najwyższe organy w państwie wykrętnie i opieszale traktują inicjatywy lokalnych społeczności, czego elbląskie konsultacje są przykładem. Należy jednak pamiętać, że instytucja konsultacji dotyczy społeczności tworzących wspólnoty samorządowe, którym w ramach decentralizacji państwa unitarnego dano możliwość tworzenia „małych ojczyzn”. Dlatego pewne rozwiązania systemowe o strategicznym znaczeniu, które będą rozstrzygane w drodze konsultacji, powinny mieć charakter wiążący, a nie tylko opiniodawczy,
Usystematyzowanie i ugruntowanie prawne zagadnienia konsultacji społecznych pozwoliłoby samorządom terytorialnym na skuteczniejsze działanie zwłaszcza w świetle przyszłego członkostwa Polski w Unii Europejskiej.