stolarstwo5

3G

bują dwóch modeli. Po wyrżnięciu krzywizny podług jednego modelu, odznacza się na niej drugi, i wyrzyna podług potrzeby.

We Francji do zbierania modelów stolarze używaja linii ołowianej w następujący sposób. Mając naprzykład zrobić podług danego wzoru w naturze fotel zupełnie do wzoru podobny, przykłada się linia ołowiana do tylnego oparcia wzoru, i wygina się ją podług jego kształtu; potem do poręczy fotelu, nóg i t. p. Krzywizny w ten sposób linią ołowianą zebrane, odznaczają się na cienkich deseczkach, które wykroiwszy podług tych linij, otrzymamy odrazu potrzebne modele. Jedna linia ołowiana na długo do tego celu wystarczyć może. Krzywizny bywają wązkie, i wtedy wyrzynają się z szerokości deski lub bała, i szerokie, które wyrzynać należy z grubości drzewa, odznaczywszy ich kształt na każdym z boków jego. W drugim przypadku, jeżeli krzywizna jest bardzo znaczna, lepiej jest wyrzynać ją z wielu sztuk na płask sklejonych z sobą, bo przez to nie potrzeba będzie używać tak bardzo grubego drzewa, co wielką oszczędność stanowi.

O wyginaniu drzewa.—Wszelkie krzywizny wyrzynane z drzewa, nie są nigdy tak mocne jak drzewo proste, gdyż włókna drzewne są w nich poprzecinane, nie idą przez całą długość drzewa, i z tego powodu drzewo w jakikolwiek kształt krzywy wyrzynane, musi być grubsze, aby było dostatecznie mocne.

Chcąc otrzymać kształty krzywe, lekkie i delikatne, potrzeba je nadawać drzewu przez wygięcie. W tym celu drzewo wyrobione jak należy w kierunku prostym, rozmiękcza się w parze wodnej dość długo, aby było giętkiem i nic pękało, a potem wygina się śrubami w stosownej formie. Forma ta może być z drzewa zrobioną i z dwóch przynajmniej sztuk złożoną. Po /uprasowaniu drzewa, suszy się je w cieniu, nic wyjmując z formy. Gdy zupełnie wyschnie, zatrzymuje już kształt, jaki przyjęło, na zawsze, nie tracąc wcale siły, ani giętkości.

Za granicą do gięcia drzewa używają stosownych maszyn. Maszyny te są w ten sposób zrobione, że na wale poziomym znajduje się tarcza, mająca wewnątrz formę drzewa wyginać się mającego. Drzewo poprzednio rozmiękczone parą, przymocowywa się klamrami do tćj tarczy, a następnie wprawia w ruch za pomocą maszyny. Drzewo tym sposobem wygięte, nie zdejmuje się prędzej z tarczy tćj, dopóki na niej zupełnie nie wyschnie.

CZĘŚĆ III.

O PRZYRZĄDACH l NARZĘDZIACH STOLARSKICH

x x c j i ir ż x' u i u.

Do nadawania rozmaitych kształtów drzewu służą przyrządy i narzędzia, które podług usługi, jaką oddają, podzielić można na:

A.    Przyrządy służące do przytrzymywania drzewa w żąda-nem położeniu;

B.    Przyrządy służące do wymierzania, dzielenia i znaczenia drzewa;

C.    Narzędzia służące do krajania drzewa na części;

0.    Narzędzia do wyrównywania powierzchni drzewa.

A. PRZYRZĄDY DO PRZYTRZYMYWANIA DRZEWA PODCZAS ROBOTY.