WACŁAW POTOCKI
i w 1665 r., po sporządzeniu formalnej darowizny majątku na rzecz nieletnich synów, przygotowywał się do opuszczenia kraju. Planów tych nie zrealizował, ale jego dwór w Łużnej został splądrowany przez nasłanych żołnierzy. Od i 665 r. szlachta sejmikowa trzykrotnie broniła poety i uchwalała odpowiednie instrukcje dla posłów na sejmy. W 1667 r. na- sejmiku proszowskim otrzymał godność sędziego skarbowego z województwa krakowskiego-, w tymi samym czasie został podstarościm bieckini. Był gorącym zwolennikiem Sobieskiego, najpierw hetmana, a potem króla, opowiadając się za wzmocnieniem władzy królewskiej. Występował przeciwko wolnej elekcji i domaga! się dziedziczności tronu, ale przede wszystkim żądał okiełznania anarchii szlacheckiej. W 1678 r. otrzymał od Jana III tytularną godność podczaszego krakowskiego. Dożył sędziwej starości, a po śmierci najbliższej rodziny zaopiekowała się samotnym starcem wdowa po najmłodszym synu, Jerzym. Zmarł w pierwszych dniach lip ca 1696 r. i został pochowany w kościele reformatów w Bieczu.
Potocki-epik pisał wierszowane romanse: 5jy-loret, wydany pośmiertnie w 1704 r., Argenida, która ukazała się w druku w 1697 r. Jest autorem najświetniejszego patriotycznego eposu swoich czasów, Wojny cbocimskiej, która powstała w 1670 r., a opublikowana została dopiero w 1850 r. Z twórczości o tematyce religijnej dotrwało do dziś niewiele utworów, m.in. Pieśni, Dialog o zmar twychwstańiu Pańskim (wyd. 1949), a także wierszowana przeróbka Ewangelii Nowy zaciąg (powstała w 1680, wydana w 1698). Potocki jest jednocześnie autorem olbrzymiej (blisko dwa tysiące) Liczby drobnych utworów, pochodzących głównie z lat 1672—1694, których zbiór zatytułował Ogród, ale nie plewiony, bróg ale co snop, to inszego zboża, kram rozlicznego gatunku. Jego fragmenty wydano w 1747 r. pt. Jouialitates, całość jednak doczekała się edycji dopiero w 1907 r. Ogród, obok fraszek i anegdot, zawiera także wiersze okolicznościowe o charakterze polemicznym, jak również utwory refleksyjne. W 1690 r. ukazał się w druku Poczet herbów — zbiór paru tysięcy wierszy herbowych. Innego zbioru, nie mniej obszernego, nie zdołał już ukończyć: MomUa. powstałe w latach 1688—1696, a wydane dopiero w 1915—1918, zawierają przeszło 2000 „przypowieści", parafraz sentencji łacińskich, zapożyczonych ze zbioru Erazma z Rotterdamu,