Następnie każdemu dziecku z osobna pokazywano zabawkę w postaci pieska i kazano obmyślać jej ulepszenia tak, by sprawiała ona więcej radości w zabawie. Na rozwiązanie przeznaczano 8 minut. Eksperymentator spisywał wszystkie propozycje.
* W celu kontroli wyników zadanie to dawano również dzieciom, które nie zostały zaznajomione z opisaną procedurą pytań naprowadzających1.
^Wyniki eksperymentu były następujące. Na poziomie klas pierwszych nie zanotowano żadnych różnic istotnych statystycznie między grupą kontrolną a eksperymentalną. Natomiast w klasach II i III zapoznanie uczniów z procedurą pytań naprowadzających dało wyraźną poprawę wyników, zarówno pod względem ilości, jak i jakości pomysłów. Torrance przypuszcza, że jak na klasy pierwsze, zaznajamianie z pytaniami naprowadzającymi było zapewne zbyt krótkotrwałe. W każdym razie udowodniono jednak, iż w klasach II i III już nawet minimalne wysiłki w kierunku rozwijania pomysłowości dają pozytywne efekty;)
q\Dla ułatwienia nauczycielom systematycznego i wszechstronnego . rozwijania zdolności twórczych uczniów wydawane są specjalne materiały pomocnicze. R. E. Myers i E. P. Torrance opracowali wspólnie całą seriętakichmateriałów2. Każda pozycja tej serii składa się z dwóch oddzielnie wydanych części: książeczki z zadaniami dla ucznia i broszury ze wskazówkami metodycznymi dla nauczyciela.
Książeczka ucznia' zawiera dwadzieścia kilka tematów ćwiczeń wraz z wydzielonym miejscem na wpisywanie odpowiedzi i podaje kilka zadań w ramach każdego ćwiczenia. Instrukcje metodyczne dla wychowawców wskazują na możliwość i celowość wplatania poszczególnych ćwiczeń w normalny tok lekcji szkolnych. Od uznania nauczyciela zależy, na jakiej lekcji i w której jej fazie posłuży się on tym czy innym ćwiczeniem. Ćwiczenia mogą się zaczynać od ustnej instrukcji pedagoga i wspólnej pracy całej klasy. Zaleca się jednak kładzenie nacisku na cichą, pisemną pracę, gdyż tylko wtedy wszystkie dzieci będą należycie aktywne i wolne od hamujących oryginalność obaw, że ich indywidualne rozwiązania mogą być źle przyjęte przez kolegów. )
133
ł W eksperymencie próbowano dodatkowo zbadać wpływ dwóch rodzajów instrukcji pobudzającej do szukania: a) jak największej liczby pomysłów, b) tylko interesujących pomysłów. Uzyskano w tej materii rezultaty mało klarowne, wymagające dalszych badań.
Oto przykłady tytułów: Imitations to Thinking and Doing, Boston 1964; Inuitations to Speaking and Writing Creatwely. Boston 1965; Can You Imagine? Boston 1965; Plots PuzzUs and Ploys. Boston 1966; For Those Who Wonder. Boston 1966; wszystkie wydane przez firmę Ginn and Comp.