- 238-
- 238-
O kinetyce całego procesu decyduj©Jednak etap określony '* najwyższą barierą* la Jest w procesie katalitycznym dudo ni i-sza niż bas katallutOMi Ifltnlijż możliwość ilościowego opi— -su klas ty ki reakoji kontaktowych.
W typowej sytuaojl, gdy reakoja kontaktowa zachodzi w tzw. obszarze kinetycznym, tan. zależy tylko od szybkości rsakoji ‘ \
na kontakoie, szybkość reakcji kontaktowej jest proporojonal- t ua do liczby zaadsorbowanyoh na "oentraoh aktywnych" cząsteczek substratów. Gdy adsorpcje tę opisuje poprawnie równanie izotermy Iongmulna, można uznać, iż szybkość reakcji jest proporcjonalna do stężenia powierzchniowego substratu wyrażonego jako ilość substanoji zaadoorbowanej na jednostce aasy adaor-
benta:
/u.126/
gdzie: p - olśnienia osąstkowe substratu nad kontaktem, E ■
pojl 1 adsorpoji substratu na kontakoie,
Gdy p —» 0 szybkość prooeau jeet proporcjonalna do olśnię- ., nia. Gdy p —->■ « szybkość reakcji wobeo nasyoenia powierzchniowego kontaktu nie zależy od olśnienia, a reakcja będzie
it
rzędu zerowego, ¥ obszarze ciśnień pośrednich rząd reakojlma wartość ułamkową, a równanie można przedstawić jako:
/II.127/
v . k •• p“ •
gdzie t 0 < n <1
V VO \ WN.iVv-j
(A \J \C_T_t~t(j L-tA-%<±%AkĄ 'O
- 239 -
Kataliza ti i y a a t y o z n a
Hisktóre katalizatory aą substancjami prostymi, lane stanowią bardzo złożone układy, także w tym znaczeniu, ta podczas przebiegu prooesu współdziała kilka różnych rodzajów grup katalityoznie czynnych. Przykładem takich katalizatorów są enzymy. Złożone katalizatory biologiczne - enzymy mogą byó traktowane jako układy katalizatorów prostych. Enzymy działają zatem według zndnyeh zasad ohsmioznyeh. Rozpoczynając opis reakcji enzymatyoznyoh wydaje się celowe przedstawienie najpierw struktury enzymów, poznanie rodzajów reakcji enzymatycznych oraz niektórych zagadnień dotyoząóyoh mechanizmu tych reakcji.
Struktura enzymów
Wszystkie enzymy aą białkami o ciężarze cząsteczkowym od 12 000 do 40 000. Białka zbudowane aą ż aminokwasów. Ciężar cząsteczkowy aminokwasów wynosi od 75 do 200. Hajprostsza cząsteczka enzymu zawiera więc od 100 do 200 oząsteozek aminokwasów. aminokwasy w białka połączone są między sobą wiązaniami peptydowymi /amidowymi/. Podczas syntezy białek z aminokwasów wydziela się cząsteczka wody na każde powstające wiązanie pep-tydowe, natomiast podczas hydrolizy białka cząsteczka sody jest zużywana na każde rozrywane wiązanie peptydowe.
Z uwagi na stosunkowo dnżą liczbę aminokwasów, spoóród któ-xych przyroda musi wybierać odpowiednie do zbudowania oząstecz-ki danego enzymu, właóolwoóei enzymu w dużej mierze będą zależały od sekwencji reszt kwasów w oząsteozoe enzymu. Sposób odpowiedniego doboru aminokwasu jest bardzo interesującym