ScannedImage 32

62

cięstwa, albo będzie połowiczne, a w każdym razie niepewne* Zresztą, jeśli nawet walka na terenie biblijnym nie zakończyłaby 3ię stwierdzeniem, te obie strony walczące znajdują się w jednakowym położeniu, to i tak logika wymaga przede wszystkim odpowiedzi na pytanie, a które nas teraz bardzo interesuje: Kto w ogóle zasługuje na wiarę, czyją własnością jest Pismo 3w., kto, przez kogo, kiedy i komu przekazał tę naukę, dzięki której ludzie stają się chrześcijanami? Gdzie się bowiem okaże, że jest prawdziwa nauka, i wiara chrześcijańska, tam będzie również prawdziwe Pismo Sw., prawdziwa jego interpretacja i w ogóle cała tradycja chrześcijańska*

f* Ortodoksja

Ireneusz, Adversus haereses, tłum. A. Bober, AP, s. 31 n.

I 10, 2. Chociaż tę naukę i wyznanie wiary - jak mówiliśmy - odziedziczył Kościół rozsiany po całym świecie, to jednak strzeże jej pilnie, jakby jeden dom zamieszkiwał i jednakowo w te prawdy wierzy, jakby miał jedną duszę i jedno serce i jednozgodnie je głosi i podaje, jak gdyby miał jedne usta* Choć bowiem na świecie jest wiele niepodobnych języków, to jednak moc tradycji jest jedna i ta sama. Ani też kościoły założone w Germanii inaczej nie wierzą, ani inaczej nie podają kościoły iberyjskie, ani celtyckie, ani libijskie, ani wschodnie, ani egipskie, ani w środku świata rozmieszczone /Palestyna/, lecz jak słońce, twór boski, jedno i to samo jest, tak światłość głoszonej prawdy wszędzie świeci i opromienia wszystkich ludzi, którzy chcą przyjść do poznania prawdy. 2aden przeto z przełożonych Kościoła, nawet bardzo wymowny, innej od tej nauki nie głosi /nikt bowiem nie jest ponad Mistrza/, ani mniej wymowny nie uszczupli tradycji. Ponieważ tedy jedna i ta sama jest wiara, ani jej nie powiększy ten, co wiele o niej powiedzieć może, ani nie pomniejszy ten, co mniej.

I 22, 1. My zaś trzymamy się reguły prawdy: Jest jeden Bóg wszechmogący, który wszystko stworzył przez swoje Słowo i uporządkował, i z tego, czego nie było, uczynił wszystko, aby miało byt, stosownie do słów Pisma: Słowem Pańskim niebiosa są utwierdzone a tchnieniem ust jego wszystka moc ich, i znowu: Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało. Y/szystko bez wyjątku - albowiem wszystko uczynił Ojciec przez Niego, rzeczy widzialne i niewidzialne, zmysłowe i duchowe, rzeczy mające według planu trwać krótki czas i mające trwać na wieki. Wszystko to 8tworzył nie pr*zez aniołów, ani przez jakieś siły oderwane od jego myśli. Bóg bowiem nie potrzebuje żadnej pomooy, lecz przez Sło-

wo i przez swego Ducha wszystko uczynił i uporządkował, wszystkim rzą-« dzi i wszystkiemu daje byt. On uczynił świat składający się fe wszysW kiego, on utworzył człowieka, on jest Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba. Ponad nim nie ma innego Boga, ani początku, ani mocy, ani pleromy¹. On jest Ojcem Pana naszego Jezusa Chrystusa, jak to okażemy. Trzymając się tej reguły z łatwością potrafimy im udowodnić, że zboczyli z drogi prawdy, choćby bardzo dużo i różnie mówili.

Tertulian, Preskrypcja przeciw heretykom, tłum. E. Stanula, s.

51 n., 70 n*

13* Wiara zaś nasza ujęta jest w pewną regułę i jej to właśnie zamierzamy na tym miejscu bronić. Wyznajemy więc to, w co wierzymy, mianowicie: że jeden jest tylko Bóg, stwórca świata, który wszystko z niczego do bytu powołał za pośrednictwem Słowa, jakie najpierw z siebie wyłonił. Słowo to, Synem Bożym nazwane, w rozmaity sposób ukazywało się, jako Bóg patriarchom i przemawiało zawsze przez proroków, na koniec zaś z Ducha św. i mocy Boga Ojca zstąpiło na dziewicę Marię, w jej łonie stało się ciałem i zrodziło się z niej jako Jezus Chrystus. Następnie ów Chrystus ogłosił nowe prawo i nową obietnicę królestwa niebieskiego; czynił cuda, został ukrzyżowany, Zmartwychwstał trzeciego dnia, wstąpił do nieba i siedzi po prawicy Ojca. W swoim zastępstwie zesłał Moc Ducha Sw. jako przewodnika wierzących. Przyjdzie kiedyś w chwale, aby przyjąć świętych do uczestnictwa w życiu wiecznym i obietnicach nieba, złych zaś skazać na karę ognia wiecznego, po wskrzeszeniu tak jednych, jak i drugich w ich dawnym ciele. Ta właśnie reguła wiary - ustanowiona, jak to udowodnimy, przez Chrystusa - nie podlega dla nas żadnej dyskusji, poza tą, którą wszczynają herezje i z której rodzą się heretycy.

i

1

To znaczy pełni. Tym terminem gnostycy oznaczali zespół eonów wy-emanowanych z bóstwa.