Inżynieria finansowa Tarcz6

56 Innowacje finansowe jako atrybut...

Wielość motywów inwestowania w transakcje terminowe jest tożsama z różnorodnością ich zastosowania w zarządzaniu finansami podmiotów gospodarujących. Jak podają specjaliści amerykańscy, na współczesnym rynku znajduje się obecnie ponad 1200 różnych rodzajów pochodnych, które ułatwiają bankom, firmom i inwestorom kontrolowanie ryzyka, a korzyści jakie z nich płyną znacznie przewyższają niebezpieczeństwa. Właśnie procedury typu hedging, umożliwiane dzięki derywatom, mają istotny wpływ na przedsiębiorczość. Praktyka gospodarcza dowiodła, że działania przedsiębiorcze wymagają skłonności do ryzyka. Rynek finansowy, dzięki innowacjom dotyczącym produktów i operacji, staje się podporą przedsiębiorczości -nie tylko chroni przed nadmiernym ryzykiem, lecz zwiększa „manew-rowość firmy” w dziedzinie finansów.

W kontekście ewolucji rynku derywatów warto raz jeszcze powrócić do oceny sposobu funkcjonowania różnych modeli organizacji współczesnych rynków finansowych.

Zmiany zachodzące w strukturach tych systemów i postępująca ich konwergencja w znacznym stopniu są również efektem absorpcji innowacji finansowych. W systemie o dominacji rynku kapitałowego taką przebudową jest ustępowanie giełdy papierów wartościowych z pozycji „centrum wpływów”, wskutek rosnącej konkurencji ze strony rynku wolnego typu OTC (jeszcze do niedawna pozostającego na peryferiach systemu). W systemie bankowo-zorientowanym proces dekompozycji nie jest tak wyraźny. Centralną pozycję w systemie zajmują nadal banki uniwersalne, działające zgodnie z filozofią Allfi-nanz - „wszechfinansowania”, czyli kumulowania wielu funkcji. Strategie tych banków podlegały jednak wyraźnym przeobrażeniom, zwłaszcza pod wpływem globalizacji, czyli trendu polegającego na „otwieraniu granic” przed bankami zagranicznymi. W warunkach zaostrzonej konkurencji starły się ze sobą m.in. uniwersalne banki komercyjne ze strefy niemieckiej i wyspecjalizowane banki inwestycyjne ze strefy anglosaskiej. Także deregulacja rynków finansowych, ułatwiająca ekspansję kolejnych derywatów, uruchamiała niemal natychmiast strategię adaptacyjną banków. Gdy przedsiębiorstwa zaczynały zdobywać środki finansowe bezpośrednio na rynku pieniężnym lub kapitałowym (drogą emisji papierów wartościowych; np. commer-cial papers), a rosnący zakres samofinansowania zmniejszył popyt na kredyt, banki komercyjne znalazły nowe ośrodki kreowania zysków. Nietrudno domyślić się, że zaczęły one płynąć coraz szerszym strumieniem z operacji derywatami. Nienaruszalna pozostaje wciąż tylko reguła ścisłych więzi, nie tylko kapitałowych, niemieckich banków