60 Marla Zebrowska I Zofia llabska
w psychologii miału sformułowana przez Claparćde’a, częściowo trefna funkcjonalna teoria zabawy, nawiązująca do teorii K. Grooso, Jak ró# nież koncepcje dotyczące rozwoju myślenia i inteligencji “.
Wśród starszych współpracowników Claparóde’a znane są na/.wlal a Plerre Bovet (1879-1965), dyrektor Instytutu J. J. Rousseau, outni słynnej w swoim czasie książki Instynkt maikiM, oraz Alice Deso Oo u drre (1877 - 1962), profesor psychopedagogiki w tymże Instytucie; /*•) mowału się rozwojem małego dziecka i dziećmi nienormalnymi”. Z II* /■ nych uczniów Claparede’a (wśród których byli także Polacy) znani a* Richard Mciii, profesor Uniwersytetu w Bernie — z prac w z«kin«l« psychotechniki i diagnostyki psychologicznej, a ostatnio z podłu/nyilt badań ro/wojowych Andrć Rey (1906- 1965), profesor w Imtytu'1* .F. J. Rousseau w Genewie, autor prac z dziedziny diagnostyki psychola gicznej i psychologii klinicznej H.
Wśród psychologów szwajcarskich najwybitniejsze miejsce zajmuj# uczony światowej sławy, Jean Pi ag et, następca Claparóde’a w Unl wrraytecie Genewskim, wieloletni, obecnie emerytowany profesor leg" uniwersytetu, dyrektor Instytutu Nauk Pedagogicznych i Międzynamdn wago Biura Wychowania w Genewie. Piaget jest także twórcą i dyrekto rem Międzynarodowego Ośrodka Epistemologii Genetycznej, w którym ro/wija nadal ożywioną działalność badawczą. Już pierwsze badania IMa goto nad rozwojem umysłowym dziecka**, oryginalne zarówno ze wzglfld
M t:. Claparśda Ecole d la mesure, 1901 (Szkoła na miarą, 1928); Psychologie 1'enfuni tri jićdagogle eipćrimentale, 1905 (liczne wydania i tłumaczenia m in. na )n /yk polaki: Psychologia dziecka i pedagogika eksperymentalna, 1936); Comwianl rfiuynosfląutr les aptitudes chez Ie.t ^colłerr, 1924 (Jak rozpoznawać uzdolnienia nlów, b.r.).
*• I*. Dovet L’instinct combatif, 1917 (Instynkt walki, 1934).
•' A. Dcgcocudres Le dćveloppement de 1’enjant de deux d sept ans, II wyd IM»< //dducalfon des enfants anormaur, 1916; L’iducation des enfants arrlłris, III W|*l
1932.
w R. Mciii Psychologische Diagnostik. Eine EinfUhrung /lir Psychologtn iu,*ł Erzlehęr, 1937; Psychologie der Derufsberatung, 1944; Lehrbuch der psychologia to •> Dlugnostlk, 1951 (Podręcznik diagnostyki psychologicznej, 1967); Anftinge der Chiim» terentwicklung. Methoden und Ergtbnisse einer Langsschnltt-Untersuchung, 1967
•* A. Rey L'intelligence pratięue chez V en Jani, 1934; I/Epreuve de deitins tłmoins du dłueloppement mentaI, 1947; Etude des insuffisances pty chologly u (enfants et adolescents)- L'examen cliniiiuc en psychologie, 1958; /nttrprdfallou de dcrslni et dłvę\appement psy ekologię ue, 1962; Problimes du dtfuetoppemenf 1900; Technlgue* inedita pour l'examcn psychologlęue (5 zeszytów tematyczny *• opublikowanych prze/, współpracowników uutoru po Jego śmierci, w latuch 196/ I#*#)
10 J. Piaget Le Iangnyr et la pensie chez 1’enfant, 1923 (Mowa 1 myślenie u ka, 1929), le Jugement et le ralsonnement chez 1'enfant, 1924 (Sąd i rozumowani* u dziecku, 1039); La riprisentntlon du monde chez 1’enfant, 1926 (Jak sobie dslethU
*• «blumatykę Juk i nu metodą badań (tzw. metoda kliniczna, •t-I* alftwlftjącu się powszechnie wówczas stosowanym metodom testo-I. #wi óclły na siebie uwagę świata psychologicznego, wywołując sze-t# k*ylyli, dyskusji i badań kontrolnych, przede wszystkim w Stanach
f iwlMh. snnyoh 1 w Związku Radzieckim. Dalsze świetnie organizowane ‘ • • djarm badania eksperymentalne Piageta i coraz liczniejszych współ-JN"1 ollińw /. Bttrbel I n h e 1 d e r na czele ”, która objęła po Piagecie ■a‘»"l»ą w Instytucie Nauk Pedagogicznych w Genewie (w Polsce repre-•*»»' i|» lin kierunek b. asystentka Claparóde’a i Piageta, Alina Sze-ii ind, ii M)t oraz stworzona na podstawie ogromnego materiału empiryczne | «yihologtcznu teoria myślenia, wkraczająca także na szer-•» Im mi teorii poznania — stawiają J. Piageta w rzędzie czołowych |'» *H*lsłHvy|clall psychologii, zapewniają jemu i stworzonej przez niego
* ' 'bi gi io-wsklej" trwałe miejsce w historii nauki. Wyrazem szerokiego
""""la, |tt)«lm sb; dziś cieszy bogata twórczość Piageta, są liczne przekłady .......Ub l lin różne języki, powtarzanie jego badań w różnych krajach
'" i** nadstawianie jego teorii w specjalnych monografiach i nowoczes-' ■ M i -1r.;< /nikach. O wysokiej ocenie wielkiego wkładu Piageta do 11mi■ 111 światowej świadczy również nadanie mu kilkunastu doktoratów 'im , i* iii u «u czołowych uniwersytetów świata (m.in. także Uniwersytetu
* • <**w«kl<igo), członkostwo licznych akademii naukowych i kilkuna-•* • •■•iilii.wych towurzystw krajowych i międzynarodowych oraz powie-
1 mu różnych odpowiedzialnych stanowisk w instytucjach między-i iltiwych M.
•nm-l IimirlI .1. Plogcta nie będziemy tu przedstawiać, gdyż zapoznamy
* i • /ybdnlków w dulszych rozdziałach podręcznika. Warto jednak
1 - - im/ podkreślić ogromny talent organizatorski J. Piageta, który
1 M,*d i" *y« li|guć do współpracy wielu utalentowanych ludzi i prowadzić "**• 'ukrojone badania zespołowe i międzydyscypliname (brali w nich
' " i ■ • "■itfuwia, in.iri); La causallti physiąue chez l’enfant, 1927; Le jugement
* il iUh. renfant, 19H2 (Rozwój ocen moralnych dziecka, 1967).
" • iMugnl, M. Inhi-ldor Le dćveloppement des ąuantitćs chez 1’enfant, 1941;
' umil* ilu In no(ion <(u hasard chez 1’enfant, 1951; De la logięue de 1’enfant d la
*"•'*........ rndnleicent, 1955 (Od logiki dziecka do logiki młodzieży, 1970); La genise
' • m ' '•, ( u i •>• eilnirnlaires. Classifications et s&riations, 1959; L’image mentole chez ' >• lunn | ln.- Ił. Inhelder Le diagnostic du raisonnement chez les debile*
1 im i oiur liczne artykuły w czasopismach i większe rozprawy w publikacjach
'' 1 "*■e• I*. i»i> w podręcznikach redagowanych przez P. H. Mussena.
" ' PlNgitt, A. S/rmlóska La genłse du nombre chez 1’enfant, 1940. — J. Piaget, ,ł iliMitar, A Hiemlńika La glomelrłe spontanłe chez 1’enfant, 1948 (por. tet
M Mul wicedyrektorem generalnym UNK.SC’0, przewodniczącym Międzynarodowe)
"Ml -ąMmlofll Naukowej 1 In.