IMG718

84 III. Morfologia przedstawienia teatralnego

nośnik specyficznej interakcji między ciałami aktorów w ich specyficznych stanach fizjologicznych, afektywnych, energetycznych i motorycz-nych a ciałami widzów pobudzanych w jednym lub kilku aspektach tejże cielesności (porządek obecności).

Ze względu na ten szczególny charakter swojej twórczości aktor komunikuje się z odbiorcą jednocześnie na trzech poziomach — sensualnym, artystycznym i fikcyjnym — które wyznaczają tym samym trzy aspekty istnienia postaci teatralnej.

Relacja pomiędzy rolą a realną osobą, pomiędzy cielesnością a znaczeniem w istotnej, często wręcz decydującej mierze współokreśla styl

Aktor ukazuje nie tylko siebie, ale jest także narratorem, aranżerem, organizatorem i konstruktorem ukazującym pracę, wykonaną — podobnie jak robi to kształtujący glinę rzeźbiarz — w materiale, którym jest jego własne ciało i słowa, jakie napisał autor.

Pavis 1998: 510

przedstawienia, jest także pierwszoplanowym, niezwykle ważnym czynnikiem przemian w teatrze. Niezależnie od wszystkich różnic dotyczących pojmowania teatru oraz środków ekspresji, relacja ta ma kluczowe znaczenie w każdym z trzech podstawowych modeli aktorstwa w teatrze XX wieku, czy będzie to identyfikacja z rolą (K. Stanisławski), czy pokazywanie aktora w roli i związany z tym dystans do roli (B. Brecht), czy aktorstwo jako akt całkowitego oddania siebie (J. Grotowski).

Ewa Wąchocka