dagogiką a pedagogiką specjalną rozumianą jako ogólną teorią postępowania rewalidacyjnego.
Schemat 2. Systematyczny podział subdyscyplin surdopedagogiki
Pedagogika
specjalna
i Historia surdope- j_ |
—► |
dagogiki |
Klasyfikacja ze względu aa stopień i zakres upośledzenia:
Surdopedagogika
porównawcza
Klasyfikacja ze względu na wiek podmiotu rewalidacji — okresy:
Problematyką obejmującą uszkodzenia i dysfunkcje zmysłu słuchu oraz wymlujące z nich nieprawidłowości rozwoju osobniczego i związane z tym kmtdcweacjt społeczne zajmuje się cały zespół dyscyplin naukowych, ogól-ŃdMłfanycb mianem nauk surdologicznych (łac. surdus 'głuchy’ i grec. logos 'nauka'). Z uwagi na fakt, iż nauki pedagogiczne są naukami praktycz-■MŁ Mmmyai, podobnie jak np. technika czy medycyna, stan rozwoju Mm| i kaórych pomocy (metod badań, wyników badań) korzysta surdopeda-gogika, ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju teorii i praktyki rewalidK)! osób z uszkodzonym słuchem.
Surdopedagogika, zmierzając do konstruowania teorii surdorewalidacji i budując modele postępowania celowościowego, czyli wzorce skutecznego działania, odnosi je do dwóch zasadniczych elementów:
| celu rozumianego jako postulowany rezultat, zamierzony wynik postępowania rewalidacyjnego. Cel ten wyznacza aksjologia i teleologia wychowania, natomiast granice i możliwości jego osiągania określają m.in. przede wszystkim takie nauki jak: medycyna, (szczególnie audiologia i otolaryngologia), psychologia (w tym szczególnie psychologia kliniczna), technika zajmująca się pomocami słuchowymi, lingwistyka i psycholingwistyka, psychopedagogika specjalna. Poślę-powanie stricte pedagogiczne charakteryzuje, obok teorii pedagogicznej, rewalidacyjna praktyka;
• procedur (metod i technik) osiągania założonego celu (celów etapowych). W konstruowaniu określonych procedur postępowania celowościowego surdopedagogika uwzględnia nie tylko ogólne zasady sk*> tecznego działania, w tym przede wszystkim zasady dydaktyczne i wychowawcze oraz reguły metodyki wychowania, ale korzysta z pomocy innych nauk surdologicznych.
Jakkolwiek cel każdej dziedziny nauki jest identyczny (przyjmuje się, że jest nim poznanie, co oznacza w praktyce badanie, tj. opisywanie, wyjaśnianie, ewentualne projektowanie zmian i zmienianie rzeczywistości prąfgl rodniczej i społecznej), a przedmiot badań naukowych może być i w wiefci wypadkach bywa taki sam (np. podmiotowość człowieka, którym zajmują się różne nauki), to jednak każda dziedzina wiedzy posiada odrębną, sobie tyHco właściwą sferę eksploracji badawczych oraz swoisty sposób podejścia do ta* -; danej rzeczywistości.
Generalnie, medycyna rozpatruje człowieka w dwu wymiarach model)K wych: jako normę i jako patologię. Najogólniej, przez normę rozumM^H^ brak problemów o charakterze biologicznym. Z kolei przez peHĘĘtm cyna rozumie zmiany organiczne spowodowane przez jakąś rhfin)^| jest określoną dolegliwością i która ma wpływ na integralność bądź go zaburza. Model medyczny rozumiany często jako módl roby koncentruje się głównie na problemach biologicznych, choroby i określa jej patologiczny wpływ na jednostkę, charakter uniwersalny i nie powinien zawierać ocen uw